قصیدهٔ شمارهٔ ۱۱

قصیدهٔ شمارهٔ ۱۱         
          آنـکـس کـه چـو سـیـمـرغ بـی نـشانست
          از رهـــــــــــزن ایــــــــــام در امــــــــــانــــــــــســــــــــت
          ایــــمــــن نـــشـــد از دزد جـــز ســـبـــکـــبـــار
          بــر دوش تــو ایــن بـار بـس گـرانـسـت
          اســبــی کــه تــو را مــیــبــرد بـیـک عـمـر
          بــنــگــر کــه بــدســت کــه‌اش عــنـانـسـت
          مـــردم‌کـــشـــی دهـــر، بـــی ســلــاح اســت
          غـــــارتـــــگـــــری چـــــرخ، نـــــاگــــهــــانــــســــت
          خــــــودکـــــامـــــی افـــــلـــــاک آشـــــکـــــار اســـــت
          از دیــــدهٔ مــــا خــــفــــتــــگــــان نـــهـــانـــســـت
          افـــســانــهٔ گــیــتــی نــگــفــتــه پــیــداســت
          افــــســــونــــگــــریـــش روشـــن و عـــیـــانـــســـت
          هــــر غــــار و شــــکــــافـــی بـــدامـــن کـــوه
          بــــا عــــبــــرت اگــــر بـــنـــگـــری دهـــانـــســـت
          بــازیــچــهٔ ایــن پــرده، ســحـربـازیـسـت
          بــــی بــــاکــــی ایـــن دســـت، داســـتـــانـــســـت
          دی جـــغـــد بـــه ویـــرانــه‌ای بــخــنــدیــد
          کــایــن قــصــر ز شــاهــان بــاســتــانــســت
          تـــو از پـــی گـــوری دوان چــو بــهــرام
          آگـــه نــه کــه گــور از پــیــت دوانــســت
          شـــمـــشـــیـــر جـــهـــان کـــنــد مــیــنــمــانــد
          تــا مــســتــی و خـواب تـواش فـسـانـسـت
          بـس قـافـلـهٔ گـم گـشـتـه است از آنروز
          کــایــن گــمــشــده، ســالــار کــاروانــسـت
          بـــــس آدمــــیــــان پــــای بــــنــــد دیــــونــــد
          بــســیــار ســر ایــنــجــا بــر آســتــانـسـت
          از پــــای در افــــتــــد بــــه نــــیــــمــــهٔ راه
          آن رفــتــه کــه بـی تـوشـه و تـوانـسـت
          زیــن تــیــره تــن، امــیــد روشـنـی نـیـسـت
          جـــــانـــــســـــت چـــــراغ وجــــود، جــــانــــســــت
          شـــادابــی شــاخ و شــکــوفــه در بــاغ
          هـــنـــگـــام گـــل از ســـعـــی بـــاغـــبـــانـــســت
          دل را ز چــــــــه رو شــــــــوره‌زار کـــــــردی
          خـــارش بــکــن ایــدوســت، بــوســتــانــســت
          خــون خــورده و رخــســار کـرده رنـگـیـن
          ایـــن لـــعـــل کـــه انـــدر حــصــار کــانــســت
          آری، ســـــمـــــن و لـــــالــــه رویــــد از خــــاک
          تـــا ابـــر بـــهـــاری گـــهـــر فـــشـــانــســت
          در کـیـسـهٔ خود بین که تا چه داری
          گــیــرم کــه فــلــان گــنــج از فــلـانـسـت
          ز اســـرار حـــقـــیـــقـــت مـــپـــرس کــایــن راز
          بــــالـــاتـــر از انـــدیـــشـــه و گـــمـــانـــســـت
          ای چـــشــمــهٔ کــوچــک بــچــشــم فــکــرت
          بحریست که بی کنه و بی کرانست
          ایـــنـــجـــا نـــرســـد کـــشــتــئــی بــســاحــل
          گــــر زانــــکــــه هـــزارانـــش بـــادبـــانـــســـت
          بــر پــر کــه نــگــردد بــلــنــد پـرواز
          مـــرغـــیـــکـــه دریـــن پـــســت خــاکــدانــســت
          گــــــرگ فــــــلـــــک آهـــــوی وقـــــت را خـــــورد
          در مــطــبــخ مــا مــشــتــی اســتــخــوانــسـت
          انــــدیــــشــــه کــــن از بــــاز، ای کـــبـــوتـــر
          هـــر چـــنـــد تــو را عــرصــه آســمــانــســت
          جــــز گــــرد نــــکــــوئــــی مــــگــــرد هــــرگــــز
          نـیـکـی اسـت کـه پـایـنـده در جـهـانـسـت
          گــــر عــــمـــر گـــذاری بـــه نـــیـــکـــنـــامـــی
          آنـــــگـــــاه تـــــو را عــــمــــر جــــاودانــــســــت
          در مـــلـــک ســـلـــیـــمـــان چـــرا شـــب و روز
          دیـــوت بـــســـر ســـفـــره مـــیـــهــمــانــســت
          پــیــونــد کــســی جــوی کــاشــنــائــی اســت
          انـــدوه کــســی خــور کــه مــهــربــانــســت
          مــــگــــذار کــــه مــــیــــرد ز نــــاشــــتــــائــــی
          جـــان را هـــنـــر و عـــلـــم هــمــچــو نــانــســت
          فـــضـــل اســـت چــراغــی کــه دلــفــروزســت
          عــلــم اســت بــهــاری کــه بــی خــزانــسـت
          چـــــوگـــــان زن، تـــــا بـــــدســـــتـــــت افــــتــــد
          ایـــن گـــوی ســـعــادت کــه در مــیــانــســت
          چـــون چـــیـــره بــدیــن چــار دیــو گــردد
          آنــکــس کــه چــنــیــن بــیــدل و جــبــانـسـت
          گـــر پـــنـــبــه شــوی، آتــشــت زمــیــن اســت
          ور مـــــرغ شـــــوی، روبـــــهـــــت زمــــانــــســــت
          بـــس تـــیـــرزنــان را نــشــانــه کــردســت
          ایـــن تـــیـــر کـــه در چـــلـــهٔ کـــمـــانــســت
          در لــقــمــهٔ هــر کــس نــهــفــتــه ســنـگـی
          بـــر خـــوان قـــضـــا آنـــکــه مــیــزبــانــســت
          یــــــکــــــرنــــــگــــــی نـــــاپـــــایـــــدار گـــــردون
          کـــم عـــمــرتــر از صــرصــر و دخــانــســت
          فـرصـت چـو یـکـی قـلـعـه‌ایـسـت سـتوار
          عــقــل تــو بــر ایــن قــلــعــه مــرزبــانــسـت
          کــــــالــــــا مــــــخــــــر از اهــــــرمــــــن ازیـــــراک
          هـــر چـــنـــد کـــه ارزان بـــود گـــرانــســت
          آن زنـــده کـــه دانـــســـت و زنـــدگـــی کـــرد
          در پــــیــــش خــــردمــــنــــد، زنــــده آنــــســـت
          آن کـــــو بـــــره راســـــت مــــیــــزنــــد گــــام
          هـــر جـــا کـــه بــرد رخــت، کــامــرانــســت
          بــــازیــــچــــهٔ طــــفــــلــــان خــــانــــه گـــردد
          آن مــرغ کــه بــی پــر چــو مــاکــیـانـسـت
          آلــــــوده کــــــنــــــی خــــــاطــــــر و نـــــدانـــــی
          کـــــالـــــایـــــش دل، پـــــســـــتـــــی روانـــــســــت
          هـــیـــزم کـــش دیـــوان شـــدن زبــونــیــســت
          روزی خـــــور دونـــــان شـــــدن هـــــوانــــســــت
          نـــنـــگ اســـت بـــخـــواری طـــفـــیـــل بــودن
          مــانــنــد مــگــس هــر کـجـا کـه خـوانـسـت
          ایــن ســیــل کــه بــا کــوه مــی‌سـتـیـزد
          بـــیـــغ افـــکـــن بـــســـیـــار خـــانـــمــانــســت
          بــــنــــدیــــش ز دیـــوی کـــه آدمـــی روســـت
          بـــگــریــز ز نــقــشــی کــه دلــســتــانــســت
          در نــــیــــمــــهٔ شــــب، نـــالـــهٔ شـــبـــاویـــز
          کــی چــون نــفــس مـرغ صـبـح خـوانـسـت
          از مــــــنــــــقــــــبــــــت و عـــــلـــــم، نـــــیـــــم ارزن
          ارزنـــده‌تـــر از گـــنـــج شـــایـــگـــانـــســت
          کـــردار تـــو را ســـعـــی رهـــنـــمـــونـــســـت
          گـــفـــتـــار تـــو را عـــقـــل تـــرجــمــانــســت
          عــــطــــار ســــپـــهـــرت زریـــر بـــفـــروخـــت
          بــگــرفــتــی و گــفــتــی کــه زعــفــرانــسـت
          در قـــیـــمــت جــان از تــو کــار خــواهــنــد
          ایـــــن گــــنــــج مــــپــــنــــدار رایــــگــــانــــســــت
          اطـــــلـــــس نــــتــــوان کــــرد ریــــســــمــــان را
          ایـن پـنـبـه کـه رشـتـی تـو، ریـسـمانست
          ز انــدام خــود ایــن تــیــرگــی فــروشــوی
          در جـــــوی تـــــو ایـــــن آب تـــــا روانـــــســـــت
          پـــــژمـــــان نـــــشـــــود ز آفـــــتـــــاب هـــــرگــــز
          تــا بــر ســر ایــن غــنــچـه سـایـبـانـسـت
          بـــــرزیــــگــــری آمــــوخــــتــــی و کــــشــــتــــی
          ایـــن دانـــه زمـــانـــی کـــه مـــهـــرگـــانـــســـت
          مــــســــپــــار بـــه تـــن کـــارهـــای جـــان را
          ایــــن بــــی هــــنـــر از دور پـــهـــلـــوانـــســـت
          یـــاری نـــکـــنـــد بـــا تـــو خـــســرو عــقــل
          تـــا جـــهـــل بـــمــلــک تــو حــکــمــرانــســت
          مـزروع تـو، گـر تـلـخ یا که شیرین
          هــــنــــگــــام درو، حــــاصــــلــــت هــــمــــانــــســـت
          هــر نــکــتــه کــه دانــی بــگــوی، پـرویـن
          تــــا نــــیــــروی گــــفــــتــــار در زبــــانـــســـت
         

قصیدهٔ شمارهٔ ۱۲         
          اگــــر چــــه در ره هــــســــتــــی هــــزار دشــــواریـــســـت
          چـــو پـــر کــاه پــریــدن ز جــا ســبــکــســاریــســت
          بـــه پـــات رشــتــه فــکــنــدســت روزگــار و هــنــوز
          نـــه آگــهــی تــو کــه ایــن رشــتــهٔ گــرفــتــاریــســت
          بــــــگــــــرگ مــــــردمــــــی آمــــــوزی و نــــــمــــــیــــــدانـــــی
          کــــه گــــرگ را ز ازل پــــیـــشـــه مـــردم آزاریـــســـت
          بــپــرس راه ز عــلــم، ایــن نــه جــای گــمــراهــیـسـت
          بــخــواه چــاره ز عـقـل، ایـن نـه روز نـاچـاریـسـت
          نـــهـــفـــتــه در پــس ایــن لــاجــورد گــون خــیــمــه
          هـــــزار شـــــعـــــبـــــده‌بـــــازی، هــــزار عــــیــــاریــــســــت
          ســــلــــام دزد مــــگــــیــــر و مــــتـــاع دیـــو مـــخـــواه
          چــــرا کــــه دوســــتــــی دشــــمــــنـــان ز مـــکـــاریـــســـت
          هــــر آن مــــریـــض کـــه پـــنـــد طـــبـــیـــب نـــپـــذیـــرد
          ســــزاش تــــاب و تــــب روزگــــار بــــیــــمــــاریـــســـت
          بــــچـــشـــم عـــقـــل بـــبـــیـــن پـــرتـــو حـــقـــیـــقـــت را
          مـــگـــوی نـــور تـــجـــلـــی فـــســـون و طـــراریـــســـت
          اگـــر کـــه در دل شـــب خـــون نـــمـــیـــکـــنــد گــردون
          بــوقــت صــبــح چــرا کــوه و دشــت گــلــنــاریـسـت
          بــــگــــاهــــوار تــــو افــــعــــی نــــهــــفـــت دایـــهٔ دهـــر
          مــبــرهــن اســت کــه بــیــزار ازیــن پــرســتــاریــسـت
          ســــپــــرده‌ای دل مــــفـــتـــون خـــود بـــمـــعـــشـــوقـــی
          کــه هــر چـه در دل او هـسـت، از تـو بـیـزاریـسـت
          بــدار دســت ز کـشـتـی کـه حـاصـلـش تـلـخـیـسـت
          بــــپــــوش روی ز آئــــیــــنــــه‌ای کــــه زنــــگــــاریــــســـت
          بــــخــــیــــره بـــار گـــران زمـــانـــه چـــنـــد کـــشـــی
          تـــرا چـــه مـــزد بـــپـــاداش ایـــن گـــرانـــبــاریــســت
          فــرشــتــه زان ســبـب از کـیـد دیـو بـیـخـبـر اسـت
          کـــــه اقــــتــــضــــای دل پــــاک، پــــاک انــــگــــاریــــســــت
          بــــلــــنــــد شــــاخــــهٔ ایـــن بـــوســـتـــان روح افـــزای
          اگــر ز مــیــوه تــهــی شــد، ز پــســت دیــواریــســت
          چـــو هـــیـــچــگــاه بــه کــار نــکــو نــمــیــگــرویــم
          شــگــفــت نــیــســت گــر آئــیــن مــا ســیـه کـاریـسـت
          بــرو کـه فـکـرت ایـن سـودگـر مـعـامـلـه نـیـسـت
          مــــتــــاع او هــــمـــه از بـــهـــر گـــرم بـــازاریـــســـت
          بــــخــــر ز دکــــهٔ عــــقـــل آنـــچـــه روح مـــی‌طـــلـــبـــد
          هــــزار ســــود نــــهــــان انــــدریــــن خــــریــــداریــــســـت
          زمــانـه گـشـت چـو عـطـار و خـون هـر سـگ و خـوک
          فــروخــت بــر هــمــه و گــفــت مــشــک تـاتـاریـسـت
          گـلـش مـبـو کـه نـه شـغـلـیـش غـیـر گـلـچینیست
          غـمـش مـخـور کـه نه کاریش غیر خونخواریست
          قضا چو قصد کند، صعوه‌ای چو ثعبانی است
          فـلـک چـو تـیـغ کـشـد، زخـم سـوزنـی کـاریـسـت
          کــدام شــمـع کـه ایـمـن ز بـاد صـبـحـگـهـی اسـت
          کــدام نــقــطـه کـه بـیـرون ز خـط پـرگـاریـسـت
          عـــمـــارت تـــو شــد اســت ایــن چــنــیــن خــراب ولــیــک
          بـــخـــانـــهٔ دگـــران پـــیـــشـــهٔ تـــو مــعــمــاریــســت
          بــدان صــفــت کــه تــو هــســتــی دهــنــد پـاداشـت
          ســـــزای کـــــار در آخـــــر هــــمــــان ســــزاواریــــســــت
          بـــهـــل کـــه عـــاقـــبـــت کـــار ســـرنـــگـــونـــت کـــنـــد
          بــلــنــدئــی کــه ســرانــجــام آن نــگــونــســاریــســت
          گـــــریـــــخـــــتـــــن ز کــــژی و رمــــیــــدن از پــــســــتــــی
          نـــخـــســـت ســـنـــگ بـــنـــای بـــلـــنـــد مــقــداریــســت
          ز روشــــنــــائــــی جــــان، شــــامــــهـــا ســـحـــر گـــردد
          روان پــاک چــو خــورشــیــد و تــن شــب تـاریـسـت
          چــــراغ دزد ز مــــخــــزن پــــدیــــد شــــد، پــــرویـــن
          زمــــان خــــواب گـــذشـــتـــســـت، وقـــت بـــیـــداریـــســـت
         

قصیدهٔ شمارهٔ ۱۳         
          عــــاقــــل از کــــار بــــزرگــــی طـــلـــبـــیـــد
          تـکـیـه بـر بـیـهـده گـفـتـار نداشت
          آب نـــوشـــیـــد چـــو نــوشــابــه نــیــافــت
          درم آورد چـــــــو دیـــــــنــــــار نــــــداشــــــت
          بــــار تــــقـــدیـــر بـــه آســـانـــی بـــرد
          غـــم ســـنـــگـــیـــنـــی ایـــن بـــار نـــداشــت
          بــا گــرانــســنــگــی و پــاکـی خـو کـرد
          هـــمـــنـــشـــیـــنـــان ســـبـــکــســار نــداشــت
          دانــــه جــــز دانـــهٔ پـــرهـــیـــز نـــکـــشـــت
          تــــــوشــــــهٔ آز در انــــــبــــــار نــــــداشـــــت
          انــدریــن مــحــکــمــهٔ پـر شـر و شـور
          بـــا کـــســـی دعــوی پــیــکــار نــداشــت
          آنـــکـــه بــا خــوشــه قــنــاعــت مــیــکــرد
          چـــه غــم ار خــرمــن و خــروار نــداشــت
          کــار جــان را بــه تــن ســفــلــه مــده
          زانـــکـــه یـــک کـــار ســـزاوار نــداشــت
          جــــان پــــرســــتــــاری تــــن کــــرد هـــمـــی
          چــو خــود افــتــاد، پــرســتــار نــداشـت
          چــــه عــــجــــب مـــلـــک دل ار ویـــران شـــد
          هـــمــه دیــدیــم کــه مــعــمــار نــداشــت
          زهــد و امــســاک تــن از تــوبــه نــبـود
          کـم از آن خـورد کـه بـسـیار نداشت
          کـار خـود را هـمـه بـا دست تو کرد
          نـــفــس جــز دســت تــو افــزار نــداشــت
          روح چــــون خـــانـــهٔ تـــن خـــالـــی کـــرد
          دگـــر ایـــن خـــانـــه نـــگـــهـــدار نــداشــت
          تـــــن در ایـــــن کـــــارگـــــه پـــــهـــــنــــاور
          ســـالـــهـــا مـــانـــد ولـــی کـــار نـــداشـــت
          بـــه هـــنـــر کـــوش کـــه دیـــبـــای هـــنــر
          هـــیـــچ بـــافـــنـــده بـــبـــازار نـــداشــت
          هــیــچ دانــی چــه کــســی گـشـت اسـتـاد
          آنــکــه شــاگــرد شــد و عــار نــداشــت
          کـــار گـــیـــتـــی هـــمــه نــاهــمــواریــســت
          ایــــن گــــذرگــــه ره هــــمــــوار نـــداشـــت
          دیــــده گــــر دام قــــضــــا را مـــیـــدیـــد
          هــــرگــــز ایــــن دام گــــرفـــتـــار نـــداشـــت
          چــشــم مــا خـفـت و فـلـک هـیـچ نـخـفـت
          خــبــر ایــن خــفــتــه ز بــیــدار نــداشــت
          گــــــــل امــــــــیــــــــد ز آهــــــــی پــــــــژمــــــــرد
          آه از این گل که به جز خار نداشت
          زیــنــهــمــه گـوهـر تـابـنـده کـه هـسـت
          اشـــک بـــود آنـــکـــه خــریــدار نــداشــت
          در مــــــیــــــان هــــــمــــــه زرهــــــای عــــــیـــــار
          زر جـــان بـــود کـــه مــعــیــار نــداشــت
          دل پـــــــــاک آیــــــــنــــــــهٔ روی خــــــــداســــــــت
          ایــــن چــــنـــیـــن آیـــنـــه زنـــگـــار نـــداشـــت
          تــن کــه بــر اسـب هـوی عـمـری تـاخـت
          نــــشــــد آگـــاه کـــه افـــســـار نـــداشـــت
          آنــکــه جــز بــیــد و سـپـیـدار نـکـشـت
          ز کـه پـرسـد کـه چـرا بـار نـداشت
          دهـــــر جـــــز خـــــانــــهٔ خــــمــــار نــــبــــود
          زانـــکـــه یــک مــردم هــشــیــار نــداشــت
          انـــــدریـــــن پـــــرتـــــگـــــه بـــــی پــــایــــان
          هــــیــــچـــکـــس مـــرکـــب رهـــوار نـــداشـــت
          قـــلـــم دهـــر نـــوشـــت آنـــچـــه نـــوشـــت
          ســـنـــد و دفـــتـــر و طـــومـــار نــداشــت
          پـــردهٔ تـــن رخ جـــان پـــنـــهــان کــرد
          کــاش ایــن پــرده بــرخـسـار نـداشـت
         

قصیدهٔ شمارهٔ ۱۴         
          ای دل، بـــقـــا دوام و بـــقـــائـــی چـــنــان نــداشــت
          ایـــام عـــمـــر، فـــرصـــت بـــرق جـــهـــان نـــداشـــت
          روشــن ضــمــیــر آنــکــه ازیــن خـوان گـونـه گـون
          قــســمــت هـمـای وار بـه جـز اسـتـخـوان نـداشـت
          سـرمـسـت پـر گـشـود و سـبـکـسـار بـرپـریـد
          مـــرغـــی کـــه آشـــیــانــه دریــن خــاکــدان نــداشــت
          هـــشـــیـــار آنـــکـــه انـــده نـــیــک و بــدش نــبــود
          بــیــدار آنــکــه دیــده بــمــلــک جــهــان نــداشــت
          کــــو عــــارفــــی کــــز آفــــت ایــــن چـــار دیـــو رســـت
          کـو سـالـکـی کـه زحـمـت ایـن هـفـتخوان نداشت
          گـــشـــتـــیــم بــی شــمــار و نــدیــدیــم عــاقــبــت
          یــک نــیــکــروز کــاو گــلــه از آســمــان نــداشـت
          آنــکــس کــه بــود کــام طــلــب، کــام دل نـیـافـت
          وانــکــس کــه کــام یــافــت، دل کــامــران نـداشـت
          کـس در جـهـان مـقـیـم بـه جز یک نفس نبود
          کس بهره از زمانه به جز یک زمان نداشت
          زیــن کــوچــگـاه، دولـت جـاویـد هـر کـه خـواسـت
          الـــــحـــــق خــــبــــر ز زنــــدگــــی جــــاودان نــــداشــــت
          دام فـــریـــب و کـــیـــد دریـــن دشـــت گـــر نـــبــود
          ایـن قـصـر کـهـنـه، سـقف جواهر نشان نداشت
          صــاحــب نــظـر کـسـیـکـه دریـن پـسـت خـاکـدان
          دســـت از ســـر نـــیــاز، ســوی ایــن و آن نــداشــت
          صـیـدی کـزیـن شـکـسـتـه قـفـس رخـت برنبست
          یــا بــود بــال بــســتــه و یــا آشــیـان نـداشـت
          روز جـــوانــی آنــکــه بــه مــســتــی تــبــاه کــرد
          پـیـرانه سر شناخت که بخت جوان نداشت
          آگــه چــگــونــه گــشــت ز ســود و زیــان خــویـش
          ســوداگــری کــه فـکـرت سـود و زیـان نـداشـت
          روگـــــوهـــــر هـــــنـــــر طـــــلـــــب از کــــان مــــعــــرفــــت
          کـایـنـسـان جـهـانـفـروز گـهر، هیچ کان نداشت
          غـــواص عـــقـــل، چـــون صـــدف عـــمــر بــرگــشــود
          دری گـــرانــبــهــاتــر و خــوشــتــر ز جــان نــداشــت
          آنــکــو بــه کــشــتــزار عــمــل گــنــدمــی نــکــشــت
          انـــدر تـــنـــور روشـــن پـــرهـــیـــز نـــان نـــداشـــت
          گـــر مـــا نـــمـــیـــشـــدیــم خــریــدار رنــگ و بــوی
          دیـــــو هـــــوی بـــــرهـــــگــــذر مــــا دکــــان نــــداشــــت
          هر جا که گسترانده شد این سفرهٔ فساد
          جـز گـرگ و غـول و دزد و دغـل مـیـهـمـان نـداشـت
          کـــاش ایـــن شـــرار دامـــن هـــســـتــی نــمــی‌گــرفــت
          کـاش ایـن سـمـوم راه سـوی بـوسـتـان نداشت
          چـــــون زنــــگ بــــســــت آیــــنــــهٔ دل، تــــبــــاه شــــد
          چـون کـنـد گشت خنجر فرصت، فسان نداشت
          آذوقــــــهٔ تــــــو از چــــــه در انـــــبـــــار آز مـــــانـــــد
          گـنـجـیـنـهٔ تـو از چـه سـبـب پـاسـبـان نـداشت
          دیـــوارهـــای قـــلـــعـــهٔ جـــان گـــر بـــلـــنـــد بــود
          روبـــاه دهـــر چـــشــم بــدیــن مــاکــیــان نــداشــت
          گــــر در کــــمــــان زهــــد زهــــی مـــیـــگـــذاشـــتـــیـــم
          امـــروز چـــرخ پـــیـــر زه انــدر کــمــان نــداشــت
          دل را بــــدســـت نـــفـــس نـــمـــیـــبـــود گـــر زمـــام
          راه فــــریــــب هــــیــــچ گــــهـــی کـــاروان نـــداشـــت
          خــــوش بــــود نــــزهــــت چـــمـــن و دولـــت بـــهـــار
          گـــر بـــیـــم تـــرکـــتـــازی بـــاد خـــزان نــداشــت
          از دام تــن بــنــام و نــشــانــی تــوان گــریــخـت
          دام زمــانــه بــود کــه نــام و نــشــان نـداشـت
          هــــشــــدار ای گـــرســـنـــه کـــه طـــبـــاخ روزگـــار
          نـامـیـخـتـه بـه زهـر، نـوالـی بـخـوان نـداشت
          گــر بــد بــعـدل سـیـر فـلـک، پـشـهٔ ضـعـیـف
          قـــدرت بـــگـــوشـــمـــالـــی پـــیـــل دمـــان نـــداشـــت
          از دل ســـفـــیـــنـــه بـــایــد و از دیــده نــاخــدای
          در بــحــر روزگـار، کـه کـنـه و کـران نـداشـت
          آســـــوده خـــــاطـــــر ایـــــن ره بـــــی اعــــتــــبــــار را
          پـرویـن، کـسـی سـپـرد که بار گران نداشت
         

قصیدهٔ شمارهٔ ۱۵         
          دل اگـــــــر تـــــــوشـــــــه و تــــــوانــــــی داشــــــت
          در ره عـــــــــــقـــــــــــل کـــــــــــاروانــــــــــی داشــــــــــت
          دیــــده گــــر دفــــتــــر قــــضـــا مـــیـــخـــوانـــد
          ز ســـــــیـــــــه کـــــــاریـــــــش امــــــانــــــی داشــــــت
          رهـــــزن نـــــفـــــس را شـــــنـــــاخـــــتـــــه بــــود
          گـــــنـــــجـــــهـــــایـــــش نــــگــــاهــــبــــانــــی داشــــت
          کـــشـــت و زرعـــی بـــه مـــلـــک جــان مــیــکــرد
          بــــی نــــیــــاز از جــــهــــان، جــــهـــانـــی داشـــت
          گـــــوش مــــا مــــوعــــظــــت نــــیــــوش نــــبــــود
          ورنــــــــــه هـــــــــر ذره‌ای دهـــــــــانـــــــــی داشـــــــــت
          مــــا در ایــــن پـــرتـــگـــه چـــه مـــیـــکـــردیـــم
          مـــــــــرکــــــــب آز گــــــــر عــــــــنــــــــانــــــــی داشــــــــت
          بـــــا چـــــنـــــیـــــن آتـــــش و تــــف و دم و دود
          کـــــاشـــــکـــــی ایـــــن تـــــنــــور نــــانــــی داشــــت
          آزمــــنــــد ایــــن چــــنــــیــــن گـــرســـنـــه نـــبـــود
          اگــــر ایــــن ســــفــــره مــــیــــهــــمــــانــــی داشـــت
          هـــــمـــــه را زنـــــده مـــــی‌نـــــشـــــایــــد گــــفــــت
          زنــــــدگــــــی نــــــامــــــی و نــــــشــــــانـــــی داشـــــت
          داســــــتـــــان گـــــذشـــــتـــــگـــــان پـــــنـــــد اســـــت
          هــــر کــــه بــــگــــذشــــت داســــتــــانــــی داشـــت
          رازهـــــــــای زمـــــــــانـــــــــه را مــــــــیــــــــگــــــــفــــــــت
          در و دیــــــــــوار گــــــــــر زبـــــــــانـــــــــی داشـــــــــت
          اشــــــکــــــهـــــا انـــــجـــــم ســـــپـــــهـــــر دلـــــنـــــد
          ایــــــن زمــــــیــــــن نـــــیـــــز آســـــمـــــانـــــی داشـــــت
          تــــن بــــدریــــوزه خــــوی کــــرد و نــــدیـــد
          کـــه چـــو جـــان گـــنـــج شــایــگــانــی داشــت
          خـــیـــره گـــفـــتـــنـــد روح گـــنــج تــن اســت
          گــــنــــج اگــــر بــــود، پــــاســــبــــانـــی داشـــت
          تــــن کــــه یــــک عــــمــــر زنـــدهٔ جـــان بـــود
          هــــرگــــز آگــــه نــــشــــد کــــه جـــانـــی داشـــت
          آنــچــنــان شــو کــه گــل شـوی نـه گـیـاه
          بــــــــاغ ایــــــــام بــــــــاغــــــــبــــــــانــــــــی داشـــــــت
          نــــیــــکــــبــــخــــت آن تــــوانـــگـــری کـــه بـــدل
          غــــــم مــــــســــــکــــــیــــــن نــــــاتــــــوانـــــی داشـــــت
          چــــاشــــت را بـــا گـــرســـنـــگـــان مـــیـــخـــورد
          تـــا کـــه در ســـفـــره نــیــم نــانــی داشــت
          زنــــــدگـــــانـــــی تـــــجـــــارتـــــی اســـــت کـــــاز آن
          هـــــمـــــه کـــــس غـــــبـــــنـــــی و زیـــــانــــی داشــــت
          بـــــــوریـــــــابـــــــاف بـــــــود جــــــولــــــهٔ دهــــــر
          نـــــه پــــرنــــدی نــــه پــــرنــــیــــانــــی داشــــت
          رو بـــــــــه روزگـــــــــار خـــــــــواب نـــــــــکـــــــــرد
          تـــا کـــه ایـــن قـــلـــعـــه مـــاکـــیـــانـــی داشــت
          گــــم شــــد و کــــس نــــیــــافــــتــــش دیــــگـــر
          گــــــهــــــر عــــــمــــــر، کـــــاش کـــــانـــــی داشـــــت
          صـــیـــد و صــیــاد هــر دو صــیــد شــدنــد
          تــــا قــــضــــا تــــیــــری و کــــمــــانــــی داشـــت
          دل بـــحـــق ســجــده کــرد و نــفــس بــزر
          هــــر کــــســــی ســــر بــــر آســــتـــانـــی داشـــت
          مـــــــا پـــــــراکـــــــنـــــــدگـــــــان پـــــــنـــــــداریــــــم
          ورنــــــه هـــــر گـــــلـــــه‌ای شـــــبـــــانـــــی داشـــــت
          موج و طوفان و سیل و ورطه بسی است
          زنـــــدگـــــی بـــــحـــــر بـــــی کـــــرانـــــی داشــــت
          خــــامــــهٔ دهــــر بــــر شـــکـــوفـــه نـــوشـــت:
          هــــــر بــــــهــــــاری ز پــــــی خــــــزانـــــی داشـــــت
          تــــیــــره و کـــنـــد گـــشـــت تـــیـــغ وجـــود
          کــــاشــــکــــی صــــیــــقـــل و فـــســـانـــی داشـــت
         

قصیدهٔ شمارهٔ ۱۶         
          فـلـک، ای دوسـت، ز بـس بـیحد و بیمر گردد
          بــد و نــیــک و غــم و شــادی هــمـه آخـر گـردد
          ز قـــفـــای مــن و تــو، گــرد جــهــان را بــســیــار
          دی و اســــفــــنــــد مــــه و بــــهــــمــــن و آذر گـــردد
          مــاه چــون شــب شـود، از جـای بـجـائـی حـیـران
          پـــی کـــیـــخـــســـرو و دارا و ســـکــنــدر گــردد
          ایــن ســبــک خــنــگ بــی آســایــش بــی پــا تـازد
          ویــن گــران کــشــتــی بــی رهــبـر و لـنـگـر گـردد
          مــــن و تــــو روزی از پــــای در افــــتـــیـــم، ولـــیـــک
          تـا بـود روز و شـب، ایـن گـنـبـد اخـضر گردد
          روز بـــگـــذشـــتـــه خــیــالــســت کــه از نــو آیــد
          فــرصــت رفــتــه مــحــالـسـت کـه از سـر گـردد
          کــشـتـزار دل تـو کـوش کـه تـا سـبـز شـود
          پــیــش از آن کــایـن رخ گـلـنـار مـعـصـفـر گـردد
          زنــدگــی جــز نــفــســی نــیــســت، غـنـیـمـت شـمـرش
          نــیــســت امــیــد کــه هـمـواره نـفـس بـر گـردد
          چـرخ بـر گـرد تـو دانـی کـه چـسان می‌گردد
          هـمـچـو شـهـبـاز کـه بـر گـرد کـبـوتـر گـردد
          انــدریــن نــیــمــه ره، ایــن دیــو تـو را آخـر کـار
          ســر بــپــیـچـانـد و خـود بـر ره دیـگـر گـردد
          خـوش مـکـن دل کـه نـکـشتست نسیمت ای شمع
          بـس نـسـیـم فـرح‌انـگـیـز کـه صرصر گردد
          تـیـره آن چشم که بر ظلمت و پستی بیند
          مــرده آن روح کــه فــرمــانــبــر پــیــکـر گـردد
          گر دو صد عمر شود پرده نشین در معدن
          خـصـلـت سـنـگ سـیـه نـیـست که گوهر گردد
          نـه هـر آنـرا کـه لـقـب بـوذر و سـلمان باشد
          راسـت کـردار چـو سـلـمـان و چـو بـوذر گـردد
          هـر نـفـس کـز تـو بـرآیـد، چـو نـکـو در نگری
          آز تــو بــیــشــتــر و عــمــر تــو کــمــتـر گـردد
          عـلـم سـرمـایـهٔ هـسـتـی اسـت، نه گنج زر و مال
          روح بـــایـــد کــه از ایــن راه تــوانــگــر گــردد
          نــخــورد هــیــچ تـوانـگـر غـم درویـش و فـقـیـر
          مـگـر آنـروز کـه خـود مـفـلـس و مـضـطر گردد
          قـــیـــمـــت بــحــر در آن لــحــظــه بــدانــد مــاهــی
          کـــه بـــدام ســتــم انــداخــتــه در بــر گــردد
          گـاه بـاشـد کـه دو صـد خانه کند خاکستر
          خــســک خــشــک چــو هــمــصــحــبــت اخــگــر گــردد
          کــرکـسـان لـاشـه خـورانـنـد ز بـس تـیـره دلـی
          طـوطـیـانـرا خـورش آن بـه کـه ز شکر گردد
          نــه هــر آنــکــو قــدمــی رفـت بـمـقـصـد بـرسـیـد
          نـــه هـــر آنـــکــو خــبــری گــفــت پــیــمــبــر گــردد
          تـشـنـهٔ سـوخـتـه در خـواب بـبـیـنـد کـه هـمـی
          بـــه لـــب دجـــلـــه و پـــیـــرامـــن کـــوثــر گــردد
          آنـــچـــنــان کــن کــه بــنــیــکــیــت مــکــافــات دهــنــد
          چـــــو گـــــه داوری و نــــوبــــت کــــیــــفــــر گــــردد
          مـــرو آزاد، چـــو در دام تـــو صـــیـــدی بـــاشــد
          مـــشـــو ایـــمـــن چـــو دلـــی از تـــو مــکــدر گــردد
          تــوشــهٔ بــخــل مـیـنـدوز کـه دو دسـت و غـبـار
          ســـوزن کــیــنــه مــپــرتــاب کــه خــنــجــر گــردد
          نـه هـر آن غنچه که بشکفت گل سرخ شود
          نـه هـر آن شـاخـه که بررست صنوبر گردد
          ز درازا و ز پــــهــــنـــا چـــه هـــمـــی پـــرســـی از آن
          کـــه چـــو پـــرگـــار بـــیـــک خــط مــدور گــردد
          عـــقـــل اســـتـــاد و مـــعـــلـــم بـــرود پــاک از ســر
          تـا کـه بـی عـقـل و هـشی صاحب مشعر گردد
          جـور مـرغـان کـشد آن مرز که پر چینه بود
          سـنـگ طـفـلان خورد آن شاخ که برور گردد
          روسـبـی از کـم و بـیـش آنـچـه کند گرد، همه
          صــرف، گــلــگــونـه و عـطـر و زر و زیـور گـردد
          گــر کــه کــار آگــهــی، از بــهــر دلــی کـاری کـن
          تـــا کـــه کـــار دل تـــو نـــیـــز مـــیــســر گــردد
          رهــــنــــوردی کــــه بــــامــــیــــد رهــــی مــــیــــپـــویـــد
          تــیــره رائــی اســت گــر از نــیـمـهٔ ره بـرگـردد
          هــیــچ درزی نــپــســنــدد کــه بــدیـن بـیـهـدگـی
          دلــــق را آســــتــــر از دیــــبــــهٔ شــــشــــتــــر گــــردد
          چـرخ گـوش تـو بـپـیـچـانـد اگـر سـر پـیـچی
          خـون چـو آلـوده شود، پاک به نشتر گردد
          دیــــو را بــــر در دل دیــــدم و زان مــــیــــتــــرســــم
          کــه ز مــا بــیــخــبــر ایــن مــلــک مــسـخـر گـردد
          دعـــوت نـــفـــس پـــذیـــرفـــتـــی و رفـــتـــی یـــکــبــار
          بـــیـــم آنـــســـت کـــه ایـــن وعـــده مـــکــرر گــردد
          پــاکــی آمــوز بــچــشـم و دل خـود، گـر خـواهـی
          کــــه ســـراپـــای وجـــود تـــو مـــطـــهـــر گـــردد
          هــر کــه شــاگــردی ســوداگــر گــیــتــی نــکــنـد
          هــرگــز آگــاه نـه از نـفـع و نـه از ضـر گـردد
          دامـــن اوســت پــر از لــؤلــؤ و مــرجــان، پــرویــن
          کــه بـی انـدیـشـه دریـن بـحـر شـنـاور گـردد
         

قصیدهٔ شمارهٔ ۱۷         
          ســــوخــــت اوراق دل از اخــــگــــر پــــنــــداری چـــنـــد
          مـــانـــد خـــاکـــســـتــری از دفــتــر و طــومــاری چــنــد
          روح زان کـاسـتـه گـردیـد و تـن افـزونـی خواست
          کــه نــکــردیــم حــســاب کــم و بــســیــاری چــنــد
          زاغــــکــــی شــــامــــگــــهــــی دعــــوی طــــاوســــی کــــرد
          صـــبــحــدم فــاش شــد ایــن راز ز رفــتــاری چــنــد
          خفتگان با تو نگویند که دزد تو که بود
          بــایــد ایــن مــســئــلــه پــرســیـد ز بـیـداری چـنـد
          گـر کـه مـا دیـده بـبـنـدیـم و بمقصد نرسیم
          چــــه کــــنــــد راحــــلــــه و مــــرکـــب رهـــواری چـــنـــد
          دل و جــــان هــــر دو بـــمـــردنـــد ز رنـــجـــوری و مـــا
          داروی درد نـــــهـــــفــــتــــیــــم ز بــــیــــمــــاری چــــنــــد
          سـودمـان عـجـب و طمع، دکه و سرمایه فساد
          آه از آن لـــحـــظـــه کـــه آیـــنـــد خـــریـــداری چـــنــد
          چـــه نـــصـــیـــبـــت رســـد از کـــشــت دوروئــی و ریــا
          چـــه بــود بــهــره‌ات از کــیــســهٔ طــراری چــنــد
          جـــامـــهٔ عـــقـــل ز بـــس در گـــرو حـــرص بـــمــانــد
          پـود پـوسـیـد و بـهـم ریـخته شد تاری چند
          پـایـه بـشـکـسـت و بـدیـدیـم و نـکـردیـم هـراس
          بــام بــنــشــســت و نــگــفــتــیــم بـمـعـمـاری چـنـد
          آز تــــن گــــر کــــه نــــمــــیــــبـــود، بـــزنـــدان هـــوی
          هـــر دم افـــزوده نـــمـــیـــگـــشـــت گــرفــتــاری چــنــد
          حــرص و خــودبــیــنــی و غــفــلـت ز تـو نـاهـارتـرنـد
          چــــه روی از پــــی نــــان بـــر در نـــاهـــاری چـــنـــد
          دیــــد چــــون خــــامــــی مــــا، اهــــرمــــن خــــام فـــریـــب
          ریــــخــــت در دامــــن مــــا درهــــم و دیــــنــــاری چــــنــــد
          چــــو ره مــــخــــفــــی ارشــــاد نــــمــــیــــدانـــســـتـــیـــم
          بــــنــــمــــودنــــد بــــمــــا خــــانــــهٔ خــــمــــاری چـــنـــد
          دیـــو را گـــر نـــشـــنـــاســـیـــم ز دیـــدار نـــخـــســـت
          وای بـــر مـــا ســـپـــس صـــحــبــت و دیــداری چــنــد
          دفـع مـوشـان کـن از آن پـیـش کـه آذوقـه بـرند،
          نـه در آن لـحـظـه کـه خـالـی شـود انـبـاری چند
          تــو گــرانــســنـگـی و پـاکـیـزگـی آمـوز، چـه بـاک
          گـــر نـــپــویــنــد بــراه تــو ســبــکــســاری چــنــد
          بــــه کــــه از خـــنـــدهٔ ابـــلـــیـــس تـــرش داری روی
          تـــا نـــخـــنـــدنـــد بـــکــار تــو نــکــوکــاری چــنــد
          چـــو گـــشـــودنـــد بــروی تــو در طــاعــت و عــلــم
          چــه کــمــنــد افــکــنــی از جــهــل بــه دیـواری چـنـد
          دل روشــــن ز ســــیــــه کــــاری نــــفــــس ایــــمــــن کـــن
          تـــا نـــیـــفـــتـــاده بـــر ایـــن آیــنــه زنــگــاری چــنــد
          دفــــتــــر روح چــــه خــــوانــــنــــد زبـــونـــی و نـــفـــاق
          کــــرم نــــخــــل چــــه دانــــنــــد ســـپـــیـــداری چـــنـــد
          هــیــچــکــس تــکــیــه بــه کــار آگــهــی مــا نــکـنـد
          مــســتــی مــا چــو بــگــویــنــد بــه هـشـیـاری چـنـد
          تــیــغ تــدبــیــر فــکــنــدیــم بــه هــنــگــام نـبـرد
          ســـپـــر عـــقـــل شـــکـــســـتـــیـــم ز پـــیــکــاری چــنــد
          روز روشــــــن نــــــســــــپــــــردیــــــم ره مــــــعــــــنــــــی را
          چــه تــوان یــافــت در ایــن ره بــشــب تــاری چـنـد
          بــــســــکـــه در مـــزرع جـــان دانـــهٔ آز افـــکـــنـــدیـــم
          عـــــاقـــــبـــــت رســـــت بـــــبـــــاغ دل مــــا خــــاری چــــنــــد
          شـــوره‌زار تــن خــاکــی گــل تــحــقــیــق نــداشــت
          خــرد ایــن تــخــم پــراکــنــد بــه گــلــزاری چــنـد
          تــو بــدیــن کــارگــه انــدر، چــو یــکــی کــارگــری
          هـــنـــر و عـــلـــم بـــدســـت تـــو چـــو افـــزاری چـــنــد
          تــو تــوانــا شـدی ایـدوسـت کـه بـاری بـکـشـی
          نــه کــه بــر دوش گــرانــبــار نــهــی بـاری چـنـد
          افــســرت گــر دهــد اهــریــمــن بــدخــواه، مــخـواه
          ســر مــنــه تــا نــزنــنــدت بــســر افــســاری چــنـد
          دیـــبـــهٔ مـــعـــرفـــت و عـــلـــم چـــنـــان بـــایـــد بــافــت
          کــــه تــــوانــــیــــم فـــرســـتـــاد بـــبـــازاری چـــنـــد
          گـــفـــتـــهٔ آز چــه یــک حــرف، چــه هــفــتــاد کــتــاب
          حـاصـل عـجـب، چـه یـک خـوشه، چه خرواری چند
          اگـــــرت مـــــوعـــــظـــــهٔ عـــــقــــل بــــمــــانــــد در گــــوش
          نـــــبـــــرنـــــدت ز ره راســـــت بـــــگـــــفـــــتــــاری چــــنــــد
          چـــه کـــنـــی پــرســش تــاریــخ حــوادث، پــرویــن
          ورقـــی چـــنـــد ســـیـــه گــشــتــه ز کــرداری چــنــد
         

قصیدهٔ شمارهٔ ۱۸         
          ســر و عــقــل گــر خــدمــت جـان کـنـنـد
          بــســی کــار دشــوار ک‌آســان کــنــنـد
          بـــــکـــــاهـــــنــــد گــــر دیــــده و دل ز آز
          بــســا نــرخــهـا را کـه ارزان کـنـنـد
          چـو اوضـاع گـیـتی خیال است و خواب
          چـــرا خـــاطـــرت را پــریــشــان کــنــنــد
          دل و دیـــــده دریــــای مــــلــــک تــــنــــنــــد
          رهـا کـن کـه یـک چـند طوفان کنند
          بـه داروغـه و شـحـنـهٔ جـان بـگـوی
          کـــه دزد هـــوی را بـــزنـــدان کـــنـــنــد
          نـــکـــردی نــگــهــبــانــی خــویــش، چــنــد
          بــه گــنــج وجــودت نـگـهـبـان کـنـنـد
          چـنـان کـن کـه جـان را بـود جـامه‌ای
          چو از جامه، جسم تو عریان کنند
          بــه تــن پـرور و کـاهـل ار بـگـروی
          تـرا نـیـز چـون خـود تن آسان کنند
          فــروغــی گــرت هــســت ظــلــمــت شــود
          کــمــالــی گــرت هــسـت نـقـصـان کـنـنـد
          هــــزار آزمــــایــــش بـــود پـــیـــش از آن
          کــه بـیـرونـت از ایـن دبـسـتـان کـنـنـد
          گــرت فــضـل بـوده اسـت رتـبـت دهـنـد
          ورت جــرم بـوده اسـت تـاوان کـنـنـد
          گـرت گـلـه گرگ است و گر گوسفند
          تــرا بــر هـمـان گـلـه چـوپـان کـنـنـد
          چــو آتــش بــرافــروزی از بـهـر خـلـق
          هــــمــــان آتـــشـــت را بـــدامـــان کـــنـــنـــد
          اگــر گــوهــری یـا کـه سـنـگ سـیـاه
          بــدانـنـد چـون ره بـدیـن کـان کـنـنـد
          بـه مـعـمـار عـقـل و خـرد تـیشه ده
          کــه تــا خــانــهٔ جــهــل ویــران کــنــنـد
          بــرآنــنــد خــودبــیــنــی و جـهـل و عـجـب
          کـه عـیـب تو را از تو پنهان کنند
          بـــزرگـــان نـــلـــغـــزنـــد در هـــیـــچ راه
          کـــاز آغــاز تــدبــیــر پــایــان کــنــنــد
         

قصیدهٔ شمارهٔ ۱۹         
          ای دوســـت، دزد حـــاجـــب و دربـــان نـــمــی‌شــود
          گــرگ ســیــه درون، ســگ چــوپـان نـمـی‌شـود
          ویـــــرانــــهٔ تــــن از چــــه ره آبــــاد مــــیــــکــــنــــی
          مـــعـــمـــورهٔ دلـــســـت کـــه ویــران نــمــی‌شــود
          درزی شـــو و بـــدوز ز پــرهــیــز پــوشــشــی
          کاین  جامه جامه‌ایست که خلقان نمی‌شود
          دانـش چـو گـوهـریـست که عمرش بود بها
          بـــایــد گــران خــریــد کــه ارزان نــمــی‌شــود
          روشــنــدل آنــکــه بـیـم پـراکـنـدگـیـش نـیـسـت
          وز گـــردش زمـــانـــه پـــریـــشـــان نــمــی‌شــود
          دریــاســت دهــر، کــشــتــی خـویـش اسـتـوار دار
          دریـــا تـــهــی ز فــتــنــهٔ طــوفــان نــمــی‌شــود
          دشــــواری حــــوادث هــــســــتــــی چــــو بــــنـــگـــری
          جـــز در نـــقـــاب نـــیـــســتــی آســان نــمــی‌شــود
          آن مــکــتــبــی کــه اهــرمــن بــد مــنــش گــشـود
          از بـــهـــر طـــفـــل روح دبــســتــان نــمــی‌شــود
          هــمــت کــن و بــه کــاری ازیــن نــیــکــتـر گـرای
          دکـــــان آز بـــــهــــر تــــو دکــــان نــــمــــی‌شــــود
          تـــا زاتـــش عـــنـــاد تــو گــرمــســت دیــگ جــهــل
          هــرگـز خـرد بـخـوان تـو مـهـمـان نـمـی‌شـود
          گـر شـمـع صد هزار بود، شمع تن دلست
          تــن گــر هــزار جــلــوه کـنـد جـان نـمـی‌شـود
          تـــا دیـــده‌ات ز پـــرتـــو اخـــلــاص روشــن اســت
          انــوار حــق ز چــشـم تـو پـنـهـان نـمـی‌شـود
          دزد طـــمـــع چـــو خـــاتـــم تـــدبـــیــر مــا ربــود
          خــنــدیــد و گـفـت: دیـو سـلـیـمـان نـمـی‌شـود
          افـــســـانـــه‌ای کـــه دســـت هــوی مــیــنــویــســدش
          دیــــبــــاچــــهٔ رســــالــــهٔ ایــــمــــان نــــمــــی‌شــــود
          سـرسـبـز آن درخـت کـه از تـیـشـه ایـمـن است
          فــرخــنــده آن امــیـد کـه حـرمـان نـمـی‌شـود
          هـــــر رهـــــنــــورد را نــــبــــود پــــای راه شــــوق
          هـــر دســـت دســـت مـــوســی عــمــران نــمــی‌شــود
          کـــشـــت دروغ، بـــار حـــقـــیـــقـــت نـــمـــیـــدهـــد
          ایــن خــشــک رود، چــشـمـهٔ حـیـوان نـمـی‌شـود
          جــز در نــخــیـل خـوشـهٔ خـرمـا کـسـی نـیـافـت
          جـز بـر خـلـیـل، شـعـلـه گـلـسـتـان نـمی‌شود
          کـــار آگـــهــی کــه نــور مــعــانــیــش رهــبــرســت
          بـــــازرگـــــان رســــتــــهٔ عــــنــــوان نــــمــــی‌شــــود
          آز و هـوی کـه راه بـهـر خـانـه کرد سوخت
          از بــهــر خــانــهٔ تــو نــگــهــبــان نــمــی‌شــود
          انـــدرز کـــرد مـــورچـــه فـــرزنـــد خـــویــشــرا
          گـفـت ایـن بدان که مور تن آسان نمی‌شود
          آنـکـس کـه هـمـنـشـیـن خـرد شـد، ز هر نسیم
          چـون پـر کـاه بی سر و سامان نمی‌شود
          دیـن از تـو کار خواهد و کار از تو راستی
          ایـــن درد بـــا مـــبـــاحــثــه درمــان نــمــی‌شــود
          آن کو شناخت کعبهٔ تحقیق را که چیست
          در راه خــــلــــق خـــار مـــغـــیـــلـــان نـــمـــی‌شـــود
          ظـلـمی که عجب کرد و زیانی که تن رساند
          جـز بـا صـفـای روح تـو جـبـران نـمـی‌شـود
          مـــــــــا آدمـــــــــی نـــــــــیـــــــــم، از ایـــــــــراک آدمـــــــــی
          دردی کـــش پـــیــالــهٔ شــیــطــان نــمــی‌شــود
          پـرویـن، خـیـال عـشرت و آرام و خورد و خواب
          از بــهــر عــمــر گـمـشـده تـاوان نـمـی‌شـود
         

قصیدهٔ شمارهٔ ۲۰         
          دانــی کــه را ســزد صــفــت پــاکــی:
          آنـــــکــــو وجــــود پــــاک نــــیــــالــــایــــد
          در تــنــگــنــای پــســت تــن مــســکــیـن
          جـــان بـــلـــنـــد خـــویــش نــفــرســایــد
          دزدنــد خــود پــرسـتـی و خـودکـامـی
          بــا ایــن دو فــرقــه راه نــپــیـمـایـد
          تــــا خـــلـــق ازو رســـنـــد بـــســـایـــش
          هــرگــز بــعــمــر خــویــش نــیــاسـایـد
          آنــــروز کــــآســــمــــانــــش بـــرافـــرازد
          از تـــــوســـــن غـــــرور بـــــزیـــــر آیــــد
          تــا دیــگـران گـرسـنـه و مـسـکـیـنـنـد
          بــر مــال و جــاه خــویــش نـیـفـزایـد
          در محضری که مفتی و حاکم شد
          زر بــــیــــنـــد و خـــلـــاف نـــفـــرمـــایـــد
          تــا بـر بـرهـنـه جـامـه نـپـوشـانـد
          از بــهــر خــویــش بــام نــیــفــرایــد
          تــا کــودکــی یــتــیــم هــمــی بــیــنـد
          انــــدام طــــفــــل خــــویــــش نـــیـــارایـــد
          مـــردم بـــدیـــن صـــفـــات اگـــر یــابــی
          گـر نـام او فـرشـتـه نـهـی، شـایـد