باد بروت

باد بروت         
          عـــــالـــــمـــــی طـــــعـــــنـــــه زد بـــــه نــــادانــــی
          کـــه بـــهـــر مـــوی مــن دو صــد هــنــر اســت
          چـــون تـــوئــی را بــه نــیــم جــو نــخــرنــد
          مــــــرد نــــــادان ز چــــــارپــــــا بــــــتــــــر اســــــت
          نـــه تـــن ایــن، بــر دل تــو بــار بــلــاســت
          نــه سـر ایـن، بـر تـن تـو درد سـر اسـت
          بــــــر شــــــاخ هـــــنـــــر چـــــگـــــونـــــه خـــــوری
          تـو کـه کـارت هـمـیـشـه خـواب و خور است
          نـــــشـــــود هـــــیـــــچـــــگـــــاه پـــــیــــرو جــــهــــل
          هـــــر کـــــه در راه عــــلــــم، رهــــســــپــــر اســــت
          نــــــــســــــــزد زنــــــــدگــــــــی و بــــــــی‌خـــــــبـــــــری
          مــرده اســت آنــکـه چـون تـو بـیـخـبـر اسـت
          ره آزادگـــــــــــــان، دگـــــــــــــر راهـــــــــــــی اســـــــــــــت
          مـــــــــردمـــــــــی را اشــــــــارتــــــــی دگــــــــر اســــــــت
          راحـــــــت آنـــــــرا رســـــــد کــــــه رنــــــج بــــــرد
          خــــرمــــن آنــــرا بــــود کــــه بــــرزگـــر اســـت
          هـــــنـــــر و فـــــضـــــل در ســـــپـــــهـــــر وجــــود
          عــــالــــم افـــروز چـــون خـــور و قـــمـــر اســـت
          گـــــر تـــــو هــــفــــتــــاد قــــرن عــــمــــر کــــنــــی
          هـــســـتـــیـــت هـــیـــچ و فـــرصـــتـــت هـــدر اســت
          ســــر مــــا را بــــســــر بـــســـی ســـوداســـت
          ره مـــــــــــا را هـــــــــــزار رهـــــــــــگــــــــــذر اســــــــــت
          نــــه شــــمــــا را از دهــــر مــــنـــظـــوری اســـت
          نـــه کـــســـی را ســـوی شـــمــا نــظــر اســت
          هـــــــمـــــــهٔ خـــــــلـــــــق، دوســــــتــــــان مــــــنــــــنــــــد
          مــــگــــســــانــــنــــد هــــر کــــجــــا شـــکـــر اســـت
          هـــــمـــــچـــــو مـــــرغ هـــــوا ســـــبـــــک بــــپــــرم
          کـــه مــرا عــلــم، هــمــچــو بــال و پــر اســت
          وقــــــت تــــــدبــــــیــــــر، دانـــــشـــــم یـــــار اســـــت
          روز مــــیــــدان، فــــضـــیـــلـــتـــم ســـپـــر اســـت
          بــــاغ حــــکــــمــــت، خــــزان نــــخــــواهـــد دیـــد
          هــــر زمــــان جــــلــــوه‌ایــــش تــــازه‌تـــر اســـت
          هــــمــــتــــراز وی گــــنــــج عــــرفــــان نــــیــــســــت
          هـــر چـــه در کـــان دهـــر، ســـیــم و زر اســت
          عــــــقــــــل، مــــــرغ اســــــت و فــــــکـــــر دانـــــهٔ او
          جــــــــســـــــم راهـــــــی و روح راهـــــــبـــــــر اســـــــت
          هــــم ز جـــهـــل تـــو ســـوخـــت حـــاصـــل تـــو
          عــمــر چــون پــنــبــه، جــهـل چـون شـرر اسـت
          صـــبـــح مـــا شـــامـــگـــه نـــخــواهــد داشــت
          آفـــــتـــــاب شـــــمـــــا بـــــه بـــــاخـــــتـــــر اســــت
          تـــــو ز گـــــفـــــتـــــار مـــــن بــــســــی بــــتــــری
          آنـــچـــه گـــفـــتـــم هـــنـــوز مـــخـــتـــصــر اســت
          گــــفــــت مــــا را ســـر مـــنـــاقـــشـــه نـــیـــســـت
          این چه پر گوئی و چه شور و شر است
          بـــی ســـبـــب گــرد جــنــگ و کــیــنــه مــگــرد
          کـــه نـــه هـــر جـــنـــگـــجـــوی را ظــفــر اســت
          فـــضــل، خــود هــمــچــو مــشــک، غــمــاز اســت
          عــلـم، خـود هـمـچـو صـبـح، پـرده در اسـت
          چـــون بـــنـــائــی اســت پــســت، خــود بــیــنــی
          کــه نــه‌اش پــایــه و نــه بـام و در اسـت
          گــــفــــتــــهٔ بــــی عــــمـــل چـــو بـــاد هـــواســـت
          ابــــــره را مــــــحــــــکــــــمــــــی ز آســــــتـــــر اســـــت
          هــیــچــگــه شــمــع بــی فــتـیـلـه نـسـوخـت
          تــــا عـــمـــل نـــیـــســـت، عـــلـــم بـــی اثـــر اســـت
          خــــویــــش را خــــیــــره بــــی نـــظـــیـــر مـــدان
          مــــــادر دهــــــر را بــــــســــــی پـــــســـــر اســـــت
          اگــــــــرت دیــــــــده‌ایــــــــســــــــت، راهــــــــی پــــــــوی
          چــنــد خــنــدی بــر آنــکــه بــی بــصــر اسـت
          نـــــــیـــــــکـــــــنـــــــامـــــــی ز نــــــیــــــک کــــــاری زاد
          نــــه ز هــــر نـــام، شـــخـــص نـــامـــور اســـت
          خـــویـــشـــتـــن خـــواه را چـــه مـــعـــرفـــتــســت
          شـــاخـــه عـــجــب را چــه بــرگ و بــر اســت
          از ســـــخـــــن گـــــفـــــتـــــن تـــــو دانـــــســـــتـــــم
          کـه نـه خـشـک انـدریـن سبد، نه تر است
          در تــــو بــــرقــــی ز نــــور دانــــش نـــیـــســـت
          هـــــمـــــه بـــــاد بـــــروت بــــی ثــــمــــر اســــت
          اگـــــــر ایـــــــن اســـــــت فـــــــضـــــــل اهــــــل هــــــنــــــر
          خــــنــــکــــا آن کــــســـی کـــه بـــی هـــنـــر اســـت
         

بازی زندگی         
          عــــــدســــــی وقــــــت پــــــخــــــتــــــن، از مــــــاشــــــی
          روی پــیــچــیــد و گـفـت ایـن چـه کـسـی اسـت
          مـــــاش خـــــنـــــدیـــــد و گــــفــــت غــــره مــــشــــو
          زانکه چون من فزون و چون تو بسی است
          هــــر چــــه را مــــیــــپـــزنـــد، خـــواهـــد پـــخـــت
          چـــه تـــفـــاوت کـــه مــاش یــا عــدســی اســت
          جــــز تـــو در دیـــگ، هـــر چـــه ریـــخـــتـــه‌انـــد
          تــو گــمــان مـیـکـنـی کـه خـار و خـسـی اسـت
          زحــــــمــــــت مــــــن بـــــرای مـــــقـــــصـــــودی اســـــت
          جــســت و خــیــز تــو بــهــر مــلــتــمـسـی اسـت
          کــــارگــــر هــــر کــــه هــــســــت مـــحـــتـــرمـــســـت
          هـــر کـــســـی در دیـــار خـــویـــش کـــســی اســت
          فــــــرصــــــت از دســــــت مــــــیـــــرود، هـــــشـــــدار
          عــــمــــر چــــون کــــاروان بــــی جــــرســــی اســــت
          هـــــــــر پـــــــــری را هـــــــــوای پــــــــروازی اســــــــت
          گـــر پـــر بـــاز و گـــر پـــر مـــگـــســـی اســـت
          جــــز حــــقـــیـــقـــت، هـــر آنـــچـــه مـــیـــگـــوئـــیـــم
          هــــــایــــــهـــــوئـــــی و بـــــازی و هـــــوســـــی اســـــت
          چــــــــه تــــــــوان کــــــــرد! انــــــــدریــــــــن دریـــــــا
          دســـت و پـــا مـــیـــزنـــیـــم تـــا نــفــســی اســت
          نــــه تــــو را بـــر فـــرار، نـــیـــروئـــی اســـت
          نــــه مــــرا بــــر خــــلـــاص، دســـتـــرســـی اســـت
          هــــمـــه را بـــار بـــر نـــهـــنـــد بـــه پـــشـــت
          کــس نـپـرسـد کـه فـاره یـا فـرسـی اسـت
          گـــر کـــه طـــاوس یـــا کـــه گـــنـــجـــشـــکــی
          عـــــاقـــــبـــــت رمـــــز دامـــــی و قـــــفـــــســـــی اســــت
         

بام شکسته         
          بـــادی وزیـــد و لـــانــهٔ خــردی خــراب کــرد
          بـشـکست بامکی و فرو ریخت بر سری
          لــرزیـد پـیـکـری و تـبـه گـشـت فـرصـتـی
          افــتــاد مــرغـکـی وز خـون سـرخ شـد پـری
          از ظــــلــــم رهــــزنــــی، ز رهـــی مـــانـــد رهـــروی
          از دســتــبــرد حـادثـه‌ای، بـسـتـه شـد دری
          از هـــم گـــســســت رشــتــهٔ عــهــد و مــودتــی
          نـــابــود گــشــت نــام و نــشــانــی ز دفــتــری
          فـریـاد شـوق دیگر از آن لانه برنخاست
          و آن خار و خس فکنده شد آخر در آذری
          نـــاچـــیـــز گـــشـــت آرزوی چـــنـــد ســالــه‌ای
          دور اوفــــــتــــــاد کـــــودک خـــــردی ز مـــــادری
         

بلبل و مور         
          بـــلـــبـــلـــی از جـــلـــوهٔ گـــل بــی قــرار
          گـــشـــت طـــربـــنـــاک بـــفـــصـــل بـــهــار
          در چـــمـــن آمـــد غـــزلـــی نــغــز خــوانــد
          رقــص کــنــان بـال و پـری بـرفـشـانـد
          بیخود از این سوی بدانسو پرید
          تــا کــه بــشــاخ گــل سـرخ آرمـیـد
          پــهــلــوی جــانــان چــو بــیـفـکـنـد رخـت
          مــــــورچــــــه‌ای دیـــــد بـــــپـــــای درخـــــت
          بـا هـمـه هـیـچـی، هـمـه تدبیر و کار
          بـــا هـــمـــه خـــردی، قــدمــش اســتــوار
          ز انــــــــده ایــــــــام نــــــــگــــــــردد زبــــــــون
          رایـــــت ســـــعــــیــــش نــــشــــود واژگــــون
          قـــــصـــــه نـــــرانـــــد ز بــــتــــان چــــمــــن
          پـــا نـــنـــهـــد جـــز بـــره خـــویــشــتــن
          مــــرغــــک دلــــداده بــــعـــجـــب و غـــرور
          کــرد یــکــی لــحــظـه تـمـاشـای مـور
          خــنــده کــنــان گـفـت کـه ای بـیـخـبـر
          مــور نــدیــدم چـو تـو کـوتـه نـظـر
          روز نــشــاط اســت، گــه کــار نــیـسـت
          وقـــت غـــم و تـــوشـــهٔ انـــبـــار نــیــســت
          هـــــمـــــرهـــــی طـــــالـــــع فــــیــــروزبــــیــــن
          دولـــــت جـــــان پــــرور نــــوروز بــــیــــن
          هــان مــکـش ایـن زحـمـت و مـشـکـن کـمـر
          هــیــن بــنــشــیــن، مــی‌شـنـو و مـی‌نـگـر
          نــــغــــمــــهٔ مــــرغــــان ســـحـــرخـــیـــز را
          مـــــــعــــــجــــــزهٔ ابــــــر گــــــهــــــرریــــــز را
          مــور بــدو گــفــت بــدیــنــســان جــواب
          غــافــلــی، ای عــاشــق بــیــصــبـر و تـاب
          نــغــمــهٔ مــرغ ســحــری هــفــتــه‌ایــســت
          قــــهــــقــــهٔ کـــبـــک دری هـــفـــتـــه‌ایـــســـت
          روز تــــو یــــکــــروز بـــپـــایـــان رســـد
          نــــوبــــت ســــرمــــای زمــــســــتــــان رســــد
          هــمـچـو مـن ای دوسـت، سـرائـی بـسـاز
          جـــایـــگـــه تـــوش و نـــوائـــی بـــســـاز
          بــــر نــــشــــد از روزن کــــس، دود مـــا
          نــیــســت جــز از مــایــهٔ مــا، ســود مــا
          ســـاخـــتـــه‌ام بـــام و در و خـــانـــه‌ای
          تــــا نــــروم بــــر در بــــیــــگــــانــــه‌ای
          تـو بـسـخـن تـکـیـه‌کـنـی، مـن بکار
          مـــا هـــنــر انــدوخــتــه‌ایــم و تــو عــار
          کـــــارگـــــر خـــــاکـــــم و مـــــزدور بــــاد
          مــــزد مــــرا هــــر چــــه فـــلـــک داد، داد
          لـانـه بـسـی تـنـگ و دلم تنگ نیست
          بــس هــنــرم هــســت، ولــی نــنـگ نـیـسـت
          کــار خــود، ای دوســت نــکــو مــیــکــنـم
          پــــــارگــــــی وقــــــت رفـــــو مـــــیـــــکـــــنـــــم
          شــبــچــره داریــم شــب و روز چــاشـت
          روزی مــا کــرد ســپــهــر آنــچـه داشـت
          ســــر نـــنـــهـــادیـــم بـــبـــالـــیـــن کـــس
          بـــالـــش مـــا هـــمـــت مـــا بــود و بــس
          رنـجـه کـن امـروز چـو ما پای خویش
          گــــرد کــــن آذوقـــهٔ فـــردای خـــویـــش
          خــیــز و بــیــنــدای بــه گــل، بــام را
          بـــــنــــگــــر از آغــــاز، ســــرانــــجــــام را
          لــــانــــه دل‌افــــروزتــــر اســــت از چــــمــــن
          کــار، گــرانــســنــگــتــر اســت از ســخـن
          گــــر نـــروی راســـت در ایـــن راه راســـت
          چـرخ بـلـنـد از تو کند بازخواست
          گــر نــشــوی پــخــتــه در ایـن کـارهـا
          دهــــر بــــدوش تــــو نـــهـــد بـــارهـــا
          گــل دو ســه روزیــسـت تـرا مـیـهـمـان
          مـــــیـــــبـــــردش فــــتــــنــــهٔ بــــاد خــــزان
          گـــفـــت ز ســـرمـــا و زمـــســـتـــان مـــگــو
          مـــســلــهٔ تــوبــه بــه مــســتــان مــگــو
          نــو گــل مــا را ز خــزان بــاک نــیــســت
          بـــاد چـــرا مـــیـــبـــردش خــاک نــیــســت
          مــــا ز گــــل انــــدود نــــکــــردیـــم بـــام
          دامـــن گـــل بـــســـتـــر مـــا شـــد مـــدام
          عــــاشــــق دلــــســـوخـــتـــه آگـــه نـــشـــد
          آگــــه ازیـــن فـــرصـــت کـــوتـــه نـــشـــد
          شب  همه شب بر سر آنشاخه خفت
          هــر ســحــرش چــشـم بـدت دور گـفـت
          کــاش بــدانــگــونــه کــه امــیـد داشـت
          بـــاغ و چـــمـــن رونـــق جـــاویـــد داشـــت
          چـونـکـه مـهـی چـنـد بـدینسان گذشت
          گــشــت خــریــف و گــه جــولـان گـذشـت
          چــهــر چــمــن زرد شــد از تــنـد بـاد
          بــرگ ز گــل، غــنــچـه ز گـلـشـن فـتـاد
          دولــــت گــــلــــزار بــــیــــکــــجـــا بـــرفـــت
          وان گــل صــد بــرگ بــیــغــمــا بـرفـت
          در رخ دلـــــدار جـــــمـــــالـــــی نـــــمــــانــــد
          شــام خــوشــی، روز وصــالــی نــمــانـد
          طــرح چـمـن طـیـب و صـفـائـی نـداشـت
          گـــلـــبــن پــژمــرده بــهــائــی نــداشــت
          دزد خـــــــزان آمـــــــد و کـــــــالــــــا ربــــــود
          راحــــت از آن عــــاشــــق شــــیــــدا ربــــود
          دیـــد کـــه هـــنـــگـــام زمــســتــان شــده
          مـــوســـم هـــشـــیـــاری مـــســـتـــان شــده
          خـــرمـــنـــش از بـــرق هـــوی ســوخــتــه
          دانــــــه و آذوقـــــه نـــــیـــــنـــــدوخـــــتـــــه
          انــــدهــــش از دیــــده و دل نــــور بــــرد
          دســـت طـــلـــب نـــزد هـــمـــان مــور بــرد
          گــفــت چــنــیــن خــانــه و مــهـمـان کـجـا
          مـــور کــجــا، مــرغ ســلــیــمــان کــجــا
          گــــــفــــــت یـــــکـــــی روز مـــــرا دیـــــده‌ای
          نــــیـــک بـــیـــنـــدیـــش کـــجـــا دیـــده‌ای
          گــفــت حــدیــث تــو بــگــوش آشـنـاسـت
          مــنــعــم دوشــیــنــه چــرا بــی نــواسـت
          در صـــف گــلــشــن نــه چــنــان دیــدمــت
          رقـــص کـــنـــان، نـــغـــمـــه زنـــان دیــدمــت
          لــــقــــمــــهٔ بــــی دود و دمــــی داشـــتـــی
          صــــحــــبــــت زیـــبـــا صـــنـــمـــی داشـــتـــی
          بــــر لــــب هـــر جـــوی، صـــلـــا مـــیـــزدی
          طـــعـــنـــه بـــخـــامـــوشـــی مــا مــیــزدی
          بــــســــتــــرت آنــــروز گـــل آمـــود بـــود
          خـــاطـــرت آســـوده و خـــشــنــود بــود
          ریـــــخــــتــــه بــــال و پــــر زریــــن تــــو
          چــــونــــی و چـــونـــســـت نـــگـــاریـــن تـــو
          گــــفــــت نــــگــــاریــــن مــــرا بـــاد بـــرد
          مـــــیــــشــــنــــوی؟ آن گــــل نــــوزاد مــــرد
          مــــرحــــمـــتـــی مـــیـــکـــن و جـــائـــیـــم ده
          گـــرســـنـــه‌ام، بـــرگ و نـــوائـــیـــم ده
          گـفـت کـه در خـانـه مرا سور نیست
          ریـزه خـور مـور بـه جـز مـور نیست
          رو کــه در خــانــهٔ خــود بــسـتـه‌ایـم
          نــیـسـت گـه کـار، بـسـی خـسـتـه‌ایـم
          دانـــه و قــوتــی کــه در انــبــان مــاســت
          تـــوشـــهٔ ســـرمـــای زمـــســتــان مــاســت
          رو بـــنــشــیــن تــا کــه بــهــار آیــدت
          شــــــاهــــــد دولــــــت بــــــکـــــنـــــار آیـــــدت
          چـــــرخ بـــــکـــــار تـــــو قــــراری دهــــد
          شــــاخ گــــلــــی رویــــد و بــــاری دهـــد
          مــــا نـــگـــرفـــتـــیـــم ز بـــیـــگـــانـــه وام
          پـــخـــتـــه نـــدادیــم بــســودای خــام
          مـورچـه گـر وام دهـد، خـود گـداست
          چــون تــو در ایــام شـتـا، نـاشـتـاسـت
         

برف و بوستان         
          بـــه مـــاه دی، گــلــســتــان گــفــت بــا بــرف
          کـــــه مـــــا را چــــنــــد حــــیــــران مــــیــــگــــذاری
          بــــســــی بــــاریـــده‌ای بـــر گـــلـــشـــن و راغ
          چــه خــواهــد بــود گــر زیــن پــس نــبــاری
          بـــســـی گـــلـــبـــن، کـــفـــن پــوشــیــد از تــو
          بــــســــی کــــردی بــــخــــوبــــان ســــوگـــواری
          شـــکــســتــی هــر چــه را، دیــگــر نــپــیــوســت
          زدی هــــــر زخـــــم، گـــــشـــــت آن زخـــــم کـــــاری
          هـــــزاران غــــنــــچــــه نــــشــــکــــفــــتــــه بــــردی
          نــــــویــــــد بــــــرگ ســـــبـــــزی هـــــم نـــــیـــــاری
          چــــو گــــســــتــــردی بــــســــاط دشــــمـــنـــی را
          هـــــــــــزاران دوســــــــــت را کــــــــــردی فــــــــــراری
          بـگـفـت ای دوسـت، مـهـر از کـیـنـه بـشـناس
          ز مــــا نــــایــــد بــــه جـــز تـــیـــمـــارخـــواری
          هــــــــــــزاران راز بـــــــــــود انـــــــــــدر دل خـــــــــــاک
          چــــــه کــــــردســــــتــــــیـــــم مـــــا جـــــز رازداری
          بـــهـــر بـــی تـــوشــه ســاز و بــرگ دادم
          نــــــکــــــردم هـــــیـــــچـــــگـــــه نـــــاســـــازگـــــاری
          بــــــهــــــار از دکــــــهٔ مـــــن حـــــلـــــه گـــــیـــــرد
          شـــــکـــــوفـــــه بـــــاشــــد از مــــن یــــادگــــاری
          مـــــــــن آمـــــــــوزم درخـــــــــتـــــــــان کـــــــــهـــــــــن را
          گــــهــــی ســــرســــبــــزی و گــــه مــــیـــوه‌داری
          مــــرا هــــر ســــال، گــــردون مــــیــــفــــرســــتــــد
          بــــــــه گــــــــلــــــــزار از پــــــــی آمـــــــوزگـــــــاری
          چـــمـــن یـــکـــســـر نـــگـــارســتــان شــد از مــن
          چـــــرا نـــــقـــــش بـــــد از مـــــن مـــــیـــــنــــگــــاری
          بـــــه گـــــل گــــفــــتــــم رمــــوز دلــــفــــریــــبــــی
          بــــــه بــــــلــــــبــــــل، داســــــتــــــان دوســــــتـــــاری
          ز مــــــن، گـــــلـــــهـــــای نـــــوروزی شـــــب و روز
          فـــــــرا گـــــــیـــــــرنـــــــد درس کـــــــامـــــــکـــــــاری
          چـــو مـــن گـــنـــجـــور بـــاغ و بـــوســـتـــانــم
          دریـــــن گـــــنــــجــــیــــنــــه داری هــــر چــــه داری
          مـــرا بـــا خـــود ودیـــعـــتـــهـــاســـت پـــنـــهــان
          ز دوران بـــــــــدیـــــــــن بـــــــــی اعــــــــتــــــــبــــــــاری
          هــــزاران گــــنــــج را گــــشــــتــــم نــــگــــهــــبـــان
          بــــــدیــــــن بــــــی پـــــائـــــی و نـــــاپـــــایـــــداری
          دل و دامـــــن نـــــیـــــالـــــودم بــــه پــــســــتــــی
          بـــــری بـــــودم ز نـــــنـــــگ بـــــد شـــــعــــاری
          ســـــپـــــیـــــدم زان ســـــبـــــب کـــــردن در بـــــر
          کـــــه بـــــاشـــــد جـــــامــــهٔ پــــرهــــیــــزکــــاری
          قـــضـــا بـــس کــار بــشــمــرد و بــمــن داد
          هـــــــزاران کـــــــار کــــــردم گــــــر شــــــمــــــاری
          بــــــرای خــــــواب ســــــرو و لــــــالـــــه و گـــــل
          چــــه شــــبــــهـــا کـــرده‌ام شـــب زنـــده‌داری
          بـــه خـــیـــری گـــفـــتـــم انـــدر وقـــت ســـرمــا
          کـــــــه مـــــــیـــــــل خـــــــواب داری؟ گـــــــفـــــــت آری
          بــه بــلــبــل گــفــتــم انــدر لــانــه بـنـشـیـن
          کـــــه ایـــــمــــن بــــاشــــی از بــــاز شــــکــــاری
          چـــو نـــســـریـــن اوفـــتـــاد از پـــای، گـــفـــتــم
          کــــه بــــایــــد صــــبـــر کـــرد و بـــردبـــاری
          شــکــســتــم لــالــه را ســاغــر، کــه دیـگـر
          نــــــنــــــوشـــــد مـــــی بـــــوقـــــت هـــــوشـــــیـــــاری
          فــــشــــردم نــــرگــــس مــــخـــمـــور را گـــوش
          کـــه تـــا بـــیــرون کــنــد از ســر خــمــاری
          چو سوسن خسته شد گفتم چه خواهی
          بــــگــــفــــت ار راســــت بــــایـــد گـــفـــت، یـــاری
          ز بـــــــــرف آمـــــــــاده گــــــــشــــــــت آب گــــــــوارا
          گـــــــــوارائــــــــی رســــــــد زیــــــــن نــــــــاگــــــــواری
          بـــــهـــــار از ســـــردی مــــن یــــافــــت گــــرمــــی
          مـــــــنـــــــش دادم کـــــــلـــــــاه شـــــــهـــــــریــــــاری
          نـــه گــنــدم داشــت بــرزیــگــر، نــه خــرمــن
          نــــــمـــــیـــــکـــــردیـــــم گـــــر مـــــا پـــــرده‌داری
          اگـــــر یـــــکــــســــال گــــردد خــــشــــک‌ســــالــــی
          زبــــــــونــــــــی بــــــــاشـــــــد و بـــــــد روزگـــــــاری
          از ایـــن پـــس، بـــاغـــبـــان آیـــد بــه گــلــشــن
          مـــــــــرا بـــــــــگـــــــــذشــــــــت وقــــــــت آبــــــــیــــــــاری
          روان آیــــد بــــه جــــســــم، ایــــن مــــردگـــانـــرا
          ز بـــــــــاران و ز بـــــــــاد نـــــــــو بــــــــهــــــــاری
          درخـــــتـــــان، بــــرگ و گــــل آرنــــد یــــکــــســــر
          بــــــدل بــــــر فــــــربــــــهـــــی گـــــردد نـــــزاری
          بــچــهــر ســرخ گــل، روشــن کــنــی چــشـم
          نــه بــیــهــوده اســت ایــن چــشــم انـتـظـاری
          نــــــثــــــارم گـــــل، ره آوردم بـــــهـــــار اســـــت
          ره‌آورد مــــــــــــرا هــــــــــــرگـــــــــــز نـــــــــــیـــــــــــاری
          عـــــروس هـــــســـــتـــــی از مـــــن یـــــافـــــت زیــــور
          تـــو اکـــنـــون از مـــنـــش کـــن خــواســتــگــاری
          خــــــبــــــر ده بــــــر خــــــداونـــــدان نـــــعـــــمـــــت
          کـــــه مــــا کــــردیــــم ایــــن خــــدمــــتــــگــــذاری
         

برگ گریزان         
          شـــنـــیـــدســـتـــم کـــه وقـــت بــرگــریــزان
          شـــد از بـــاد خـــزان، بـــرگـــی گـــریــزان
          مــیــان شــاخــه‌هــا خــود را نــهــان داشـت
          رخ از تـقـدیـر، پنهان چون توان داشت
          بـخـود گـفـتـا کـازیـن شـاخ تـنـومـنـد
          قـــضـــایـــم هــیــچــگــه نــتــوانــد افــکــنــد
          ســـمـــوم فـــتـــنـــه کــرد آهــنــگ تــاراج
          ز تـنـهـا سـر، ز سـرها دور شد تاج
          قــــبــــای ســــرخ گــــل دادنــــد بـــر بـــاد
          ز مــــرغـــان چـــمـــن بـــرخـــاســـت فـــریـــاد
          ز بـــن بــرکــنــد گــردون بــس درخــتــان
          ســیــه گــشــت اخــتــر بـس نـیـکـبـخـتـان
          بـــه یـــغـــمـــا رفـــت گـــیـــتـــی را جـــوانــی
          کــــرا بــــود ایــــن ســــعــــادت جــــاودانـــی
          ز نـرگـس دل، ز نـسـریـن سـر شـکـستند
          ز قــمــری پــا، ز بــلـبـل پـر شـکـسـتـنـد
          بـــــرفـــــت از روی رونـــــق بـــــوســـــتــــان را
          چـــه دولـــت بـــی گــلــســتــان بــاغــبــان را
          ز جـــانـــســـوز اخــگــری بــرخــاســت دودی
          نــه تــاری مــانــد زان دیــبــا، نــه پـودی
          بــخــود هــر شــاخــه‌ای لــرزیـد نـاگـاه
          فــتــاد آن بــرگ مــســکــیـن بـر سـر راه
          از آن افـــــتـــــادن بـــــیــــگــــه، بــــرآشــــفــــت
          نــهــان بـا شـاخـک پـژمـان چـنـیـن گـفـت
          کــــــه پـــــروردی مـــــرا روزی در آغـــــوش
          بـــروز ســـخـــتـــیـــم کـــردی فــرامــوش
          نــشــانــدی شــاد چــون طـفـلـان بـمـهـدم
          زمـــــانــــی شــــیــــردادی، گــــاه شــــهــــدم
          بــــخــــاک افــــتــــادنــــم روزی چــــرا بـــود
          نــــه آخــــر دایـــه‌ام بـــاد صـــبـــا بـــود
          هـــنـــوز از شـــکـــر نـــیـــکـــیــهــات شــادم
          چــــرا بـــی مـــوجـــبـــی دادی بـــه بـــادم
          هــــنــــرهــــای تــــو نــــیــــرومــــنــــدیــــم داد
          ره و رســـم خـــوشـــت، خــورســنــدیــم داد
          گــــــمـــــان مـــــیـــــکـــــردم ای یـــــار دلـــــارای
          کـه از سـعـی تـو باشم پای بر جای
          چــرا پـژمـرده گـشـت ایـن چـهـر شـاداب
          چـــه شـــد کـــز مــن گــرفــتــی رونــق و آب
          بــــــیــــــاد رنـــــج روز تـــــنـــــگـــــدســـــتـــــی
          خــوشــســت از زیــردســتــان ســرپــرســتــی
          نــــمــــودی هــــمــــســــر خــــوبــــان بــــا غــــم
          ز طـــــیــــب گــــل، بــــیــــاکــــنــــدی دمــــاغــــم
          کـــنــون بــگــســســتــیــم پــیــونــد یــاری
          ز خــــــورشـــــیـــــد و ز بـــــاران بـــــهـــــاری
          دمـــی کــاز بــاد فــروردیــن شــکــفــتــم
          بــــدامــــان تــــو روزی چــــنــــد خــــفــــتــــم
          نــســیــمــی دلــکــشــم آهــســتــه بـنـشـانـد
          مــرا بــر تــن، حــریــر ســبــز پـوشـانـد
          مــــن آنــــگــــه خــــرم و فــــیــــروز بــــودم
          نــــخــــســــتــــیـــن مـــژدهٔ نـــوروز بـــودم
          نــــــویــــــدی داد هــــــر مــــــرغــــــی ز کـــــارم
          گـــــهـــــرهـــــا کـــــرد هـــــر ابــــری نــــثــــارم
          گـــرفـــتـــم داشـــتـــم فـــرخـــنـــده نــامــی
          چــه حـاصـل، زیـسـتـم صـبـحـی و شـامـی
          بــگــفـتـا بـس نـمـانـد بـرگ بـر شـاخ
          حـوادث را بـود سـر پـنـجـه گـسـتـاخ
          چــو شــاهـیـن قـضـا را تـیـز شـد چـنـگ
          نـه از صـلـحت رسد سودی نه از چنگ
          چـــــو مـــــانـــــد شــــبــــرو ایــــام بــــیــــدار
          نـه مـسـت انـدر امـان بـاشـد، نه هشیار
          جــــهــــان را هـــر دم آئـــیـــنـــی و رائـــی اســـت
          چـمـن را هـم سـمـوم و هـم صـبـائـی اسـت
          تـــرا از شـــاخـــکــی کــوتــه فــکــنــدنــد
          ولــیــک از بــس درخــتــان ریــشـه کـنـدنـد
          تــو از تــیــر ســپــهــر ار بـاخـتـی رنـگ
          مـــرا نـــیــز افــکــنــد دســت جــهــان ســنــگ
          نــخــواهــد مــانــد کــس دائــم بـیـک حـال
          گـــل پـــاریـــن نـــخـــواهـــد رســـت امـــســال
          نـــــدارد عـــــهـــــد گـــــیـــــتـــــی اســـــتــــواری
          چـــه خـــواهـــی کــرد غــیــر از ســازگــاری
          ســـتـــمــکــاری، نــخــســت آئــیــن گــرگــســت
          چــه دانــد بــره کــوچـک یـا بـزرگـسـت
          تـو هـمـچـون نـقـطـه، درمـانـی درین کار
          کـه چـون مـیـگـردد این فیروزه پرگار
          نه تنها بر تو زد گردون شبیخون
          مــــرا نــــیــــز از دل و دامــــن چــــکـــد خـــون
          جـــهـــانـــی ســـوخـــت ز اســـیـــب تـــگـــرگــی
          چــه غــم کــاز شــاخــکــی افــتــاد بـرگـی
          چـــو تـــیـــغ مـــهــرگــانــی بــر ســتــیــزد
          ز شــــــاخ و بــــــرگ، خـــــون نـــــاب ریـــــزد
          بـسـاط بـاغ را بـی گـل صـفـا نـیـسـت
          تـو بـرگـی، بـرگ را چندان بها نیست
          چـو گـل یـکـهـفـتـه ماند و لاله یکروز
          نــزیــبــد چــون تــوئــی را نـالـه و سـوز
          چـو آن گـنـجـیـنـه گلشن را شد از دست
          چه  غم گر برگ خشکی نیست یا هست
          مــــرا از خـــویـــشـــتـــن بـــرتـــر مـــپـــنـــدار
          تـو بـشـکـسـتـی، مـرا بـشـکـست بازار
          کــــجــــا گــــردن فــــرازد شــــاخـــســـاری
          کـه بـر سـر نـیـسـتـش بـرگی و باری
          نــمــانــد بــر بــلــنـدی هـیـچ خـودخـواه
          درافــتــد چــون تــو روزی بــر گــذرگــاه
         

بنفشه         
          بـــنـــفـــشـــه صـــبــحــدم افــســرد و بــاغــبــان گــفــتــش
          کـــــه بـــــیـــــگـــــه از چــــمــــن آزرد و زود روی نــــهــــفــــت
          جـــــــواب داد کـــــــه مـــــــا زود رفـــــــتـــــــنـــــــی بـــــــودیــــــم
          چـــرا کـــه زود فـــســـرد آن گـــلـــی کـــه زود شـــکــفــت
          کــــنــــون شــــکــــســــتــــه و هــــنـــگـــام شـــام، خـــاک رهـــم
          تـــو خـــود مـــرا ســـحـــر از طـــرف بـــاغ خــواهــی رفــت
          غــــم شــــکــــســـتـــگـــیـــم نـــیـــســـت، زانـــکـــه دایـــهٔ دهـــر
          بــــــروز طــــــفــــــلــــــیــــــم از روزگـــــار پـــــیـــــری گـــــفـــــت
          ز نــــرد زنــــدگـــی ایـــمـــن مـــشـــو کـــه طـــاســـک بـــخـــت
          هـــــــزار طـــــــاق پـــــــدیـــــــد آرد از پـــــــی یـــــــک جــــــفــــــت
          بـــه جـــرم یـــک دو صـــبـــاحــی نــشــســتــن انــدر بــاغ
          هــــــــزار قــــــــرن در آغــــــــوش خـــــــاک بـــــــایـــــــد خـــــــفـــــــت
          خوش آن کسیکه چو گل، یک دو شب به گلشن عمر
          نــــخــــفـــت و شـــبـــرو ایـــام هـــر چـــه گـــفـــت، شـــنـــفـــت
         

بهای جوانی         
          خـــمـــیـــد نـــرگـــس پـــژمــرده‌ای ز انــده و شــرم
          چــــو دیــــد جــــلــــوهٔ گــــلــــهــــای بــــوســــتـــانـــی را
          فـــــکـــــنـــــد بـــــر گـــــل خـــــودروی دیــــدهٔ امــــیــــد
          نــــهــــفــــتــــه گــــفــــت بــــدو ایـــن غـــم نـــهـــانـــی را
          کـه بـر نـکـرده سـر از خـاک، در بـسیط زمین
          شـــــدم نـــــشـــــانـــــه بـــــلـــــاهـــــای آســـــمـــــانــــی را
          مـــرا بــه ســفــرهٔ خــالــی زمــانــه مــهــمــان کــرد
          نـــدیــده چــشــم کــس ایــنــگــونــه مــیــهــمــانــی را
          طــــبــــیــــب بــــاد صــــبـــا را بـــگـــوی از ره مـــهـــر
          کــــه تــــا دوا کــــنــــد ایــــن درد نــــاگــــهــــانـــی را
          ز کـــــاردانـــــی دیـــــروز مـــــن چــــه ســــود امــــروز
          چـــو کـــار نـــیـــســـت، چـــه تـــاثــیــر کــاردانــی را
          بــه چــشــم خــیــرهٔ ایــام هــر چـه خـیـره شـدم
          نـــــــدیـــــــد دیـــــــدهٔ مـــــــن روی مـــــــهـــــــربــــــانــــــی را
          مـــن از صـــبـــا و چـــمــن بــدگــمــان نــمــیــگــشــتــم
          زمـــــانـــــه در دلـــــم افـــــکـــــنـــــد بـــــدگـــــمـــــانــــی را
          چـــنـــان خـــوشـــنـــد گـــل و ارغـــوان کـــه پــنــداری
          خـــــریـــــده‌انـــــد هـــــمـــــه مـــــلـــــک شـــــادمـــــانــــی را
          شــــکــــســـتـــم و نـــشـــد آگـــاه بـــاغـــبـــان قـــضـــا
          نــــخــــوانــــده بــــود مـــگـــر درس بـــاغـــبـــانـــی را
          بــمــن جــوانــی خــود را بــســیــم و زر بــفــروش
          کــــه زر و ســــیـــم کـــلـــیـــد اســـت کـــامـــرانـــی را
          جـــــــواب داد کــــــه آئــــــیــــــن روزگــــــار ایــــــنــــــســــــت
          بـــســـی بـــلـــنـــد و پـــســـتـــی اســـت زنـــدگـــانــی را
          بـــکـــس نـــداد تـــوانـــائــی ایــن ســپــهــر بــلــنــد
          کـــــه از پـــــیـــــش نــــفــــرســــتــــاد نــــاتــــوانــــی را
          هـــــنـــــوز تـــــازه رســـــیـــــدی و اوســـــتــــاد فــــلــــک
          نـــگـــفـــتـــه بـــهـــر تـــو اســـرار بـــاســـتـــانـــی را
          در آن مــکــان کــه جــوانــی دمـی و عـمـر شـبـی اسـت
          بــــخــــیــــره مــــیــــطــــلــــبــــی عــــمــــر جــــاودانـــی را
          نهان هر گل و بهر سبزه‌ای دو صد معنی است
          بــــجــــز زمـــانـــه نـــدانـــد کـــس ایـــن مـــعـــانـــی را
          ز گـــنــج وقــت، نــوائــی بــبــر کــه شــبــرو دهــر
          بـــــرایـــــگـــــان بـــــرد ایــــن گــــنــــج رایــــگــــانــــی را
          ز رنـــــگ ســـــرخ گـــــل ارغـــــوان مــــشــــو دلــــتــــنــــگ
          خـــــــزان ســــــیــــــه کــــــنــــــد آن روی ارغــــــوانــــــی را
          گـــرانـــبـــهـــاســـت گـــل انـــدر چـــمـــن ولـــی مـــشـــتــاب
          بـــــدل کـــــنـــــنـــــد بـــــه ارزانــــی ایــــن گــــرانــــی را
          زمـــانـــه بـــر تـــن ریـــحـــان و لـــالـــه و نــســریــن
          بـــــســـــی دریـــــده قـــــبـــــاهـــــای پـــــرنـــــیـــــانــــی را
          مـــن و تـــو را بـــبـــرد دزد چـــرخ پـــیــر، از آنــک
          ز دزد خـــــواســـــتــــه بــــودیــــم پــــاســــبــــانــــی را
          چـــــمـــــن چــــگــــونــــه رهــــد ز آفــــت دی و بــــهــــمــــن
          صـــبـــا چـــه چـــاره کـــنـــد بـــاد مـــهـــرگـــانــی را
          تـــو زر و ســـیـــم نـــگـــهــدار کــانــدریــن بــازار
          بـــســـیــم و زر نــخــریــده اســت کــس جــوانــی را
         

بهای نیکی         
          بــــــزرگـــــی داد یـــــک درهـــــم گـــــدا را
          کـــــه هــــنــــگــــام دعــــا یــــاد آر مــــا را
          یــکـی خـنـدیـد و گـفـت ایـن درهـم خـرد
          نــــمــــی‌ارزیـــد ایـــن بـــیـــع و شـــرا را
          روان پــــــاک را آلــــــوده مــــــپـــــســـــنـــــد
          حـــــــجـــــــاب دل مـــــــکـــــــن روی و ریـــــــا را
          مـــکـــن هـــرگـــز بـــطــاعــت خــودنــمــائــی
          بــران زیــن خــانــه، نــفـس خـودنـمـا را
          بــــــــــــزن دزدان راه عــــــــــــقــــــــــــل را راه
          مــطــیــع خــویــش کـن حـرص و هـوی را
          چـه دادی جـز یـکـی درهـم که خواهی
          بـــهـــشـــت و نـــعــمــت ارض و ســمــا را
          مـــشـــو گــر ره شــنــاســی، پــیــرو آز
          کـه گـمـراهـیـسـت راه، این پیشوا را
          نــشــایــد خــواســت از درویـش پـاداش
          نـــبـــایـــد کـــشـــت، احــســان و عــطــا را
          صــفــای بـاغ هـسـتـی، نـیـک کـاریـسـت
          چــه رونــق، بــاغ بـیـرنـگ و صـفـا را
          بــه نــومــیــدی، در شـفـقـت گـشـودن
          بـــس اســت امــیــد رحــمــت، پــارســا را
          تـو نـیـکـی کن بمسکین و تهیدست
          کـه نـیـکـی، خـود سـبب گردد دعا را
          از آن بـــزمـــت چـــنـــیـــن کــردنــد روشــن
          کـه بـخشی نور، بزم بی ضیا را
          از آن بــــــــازوت را دادنــــــــد نــــــــیـــــــرو
          کـه گـیـری دسـت هر بیدست و پا را
          از آن مـــعــنــی پــزشــکــت کــرد گــردون
          کـــه بـــشــنــاســی ز هــم درد و دوا را
          مشو خودبین، که نیکی با فقیران
          نــخــسـتـیـن فـرض بـودسـت اغـنـیـا را
          ز مــحــتــاجــان خــبـر گـیـر، ایـکـه داری
          چـــــــراغ دولــــــت و گــــــنــــــج غــــــنــــــا را
          بــوقــت بــخــشــش و انــفــاق، پــرویـن
          نـــــبـــــایــــد داشــــت در دل جــــز خــــدا را
         

بی آرزو         
          بـــغـــاری تـــیــره، درویــشــی دمــی خــفــت
          دران خــفــتــن، بــاو گــنــجـی چـنـیـن گـفـت
          که  من گنجم، چو خاکم پست مشمار
          مـــــرا زیـــــن خـــــاکــــدان تــــیــــره بــــردار
          بـــــس اســــت ایــــن انــــزوا و خــــاکــــســــاری
          کــــشــــیــــدن رنــــج و کــــردن بــــردبــــاری
          شــکــســتــن خــاطــری در سـیـنـه‌ای تـنـگ
          نـــهـــادن گـــوهـــر و بـــرداشـــتــن ســنــگ
          فـــشـــردن در تـــنـــی، پـــاکـــیـــزه جــانــی
          هــــمــــائــــی را فــــکــــنــــدن اســــتــــخــــوانــــی
          بــــنــــام زنــــدگــــی هــــر لـــحـــظـــه مـــردن
          بــــجــــای آب و نــــان، خــــونــــابـــه خـــوردن
          بـــخـــشـــت آســـودن و بـــر خـــاک خــفــتــن
          شــــدن خــــاکــــســــتــــر و آتــــش نـــهـــفـــتـــن
          تــرا زیــن پــس نــخــواهــد بــود رنـجـی
          کـــه دادت آســـمـــان، بـــیـــرنـــج گـــنــجــی
          بـــبـــر زیـــن گـــوهـــر و زر، دامــنــی چــنــد
          بـــخـــر پـــاتـــابـــه و پـــیـــراهــنــی چــنــد
          بـــــرای خـــــود مـــــهـــــیــــا کــــن ســــرائــــی
          چــــراغــــی، مــــوزه‌ای، فــــرشــــی، قـــبـــائـــی
          بــگــفـت ای دوسـت، مـا را حـاصـل از گـنـج
          نــخــواهــد بــود غــیــر از مـحـنـت و رنـج
          چـو مـیـبـایـد فـکند این پشته از پشت
          زر و گـوهـر چـه یـکـدامـن چـه یـکمشت
          تـــرا بـــهــتــر کــه جــویــد نــام جــوئــی
          کــــــه مــــــا را نـــــیـــــســـــت در دل آرزوئـــــی
          مـــــــــــرا افــــــــــتــــــــــادگــــــــــی آزادگــــــــــی داد
          نــــیــــفـــتـــاد آنـــکـــه مـــانـــنـــد مـــن افـــتـــاد
          چــــو مــــا بــــســــتــــیـــم دیـــو آز را دســـت
          چـه غـم گـر دیـو گـردون دسـت ما بست
          چــو شــد هــر گــنــج را مــاری نــگــهـدار
          نـه ایـن گـنـجـیـنـه میخواهم، نه آن مار
          نـــــهـــــان در خـــــانـــــهٔ دل، رهـــــزنـــــانـــــنـــــد
          کـــه دائـــم در کـــمـــیـــن عـــقـــل و جــانــنــد
          چـــو زر گـــردیــد انــدر خــانــه بــســیــار
          گـــــهـــــی دزد از در آیــــد، گــــه ز دیــــوار
          ســـبــکــبــاران ســبــک رفــتــنــد ازیــن کــوی
          نـــکـــردنـــد ایـــن گـــل پـــر خـــار را بــوی
          ز تـــن زان کـــاســتــم کــاز جــان نــکــاهــم
          چو هیچم نیست، هیچ از کس نخواهم
          فـــســـون دیـــو، بـــی تــاثــیــر خــوشــتــر
          عــــدوی نـــفـــس، در زنـــجـــیـــر خـــوشـــتـــر
          هــــراس راه و بــــیــــم رهـــزنـــم نـــیـــســـت
          کــه دیــنــاری بــدســت و دامــنــم نــیــسـت