غزل شمارهٔ ۲۸۱
چــــنــــانــــم از هــــوس لــــعــــل شــــکــــرســــتــــانــــی
کــه مــی‌بــرآیــدم از غــصــه هــر نــفــس جــانـی
امــیــد بــر سـر زلـفـش بـه خـیـره مـی‌بـنـدم
چـــگـــونــه جــمــع کــنــد خــاطــر پــریــشــانــی؟
در آن دلـــی، کـــه نــدارم، هــمــیــشــه مــی‌یــابــم
ز تـیـر غـمـزهٔ تـو لـحـظـه لـحـظـه پیکانی
بـــیـــا، کـــه بـــی‌تـــو دل مــن خــراب آبــاد اســت
جــهــان نــمــی‌شــود آبــاد جــز بــه ســلـطـانـی
چــه جــای تــوســت دل تــنــگ مــن؟ ولــی یـوسـف
گـهـی به چه فتد و گه به بند و زندانی
چـنـان کـه چـشم خمارین توست مست و خراب
بــــســــوی مــــا نــــکــــنــــد الــــتــــفــــات چـــنـــدانـــی
چـــو نـــیـــســـت در دل تـــو ذره‌ای مـــســـلـــمــانــی
چـــگـــونـــه رحـــم کـــنـــد بــر دل مــســلــمــانــی؟
زمــان زمــان کــه دلــم یــاد چــهــر تـو بـکـنـد
شـــود ز عـــکـــس جـــمـــالـــت دلـــم گـــلـــســـتــانــی
اگــر چــه چــشـم عـراقـی بـه هـر بـتـی نـگـرد
به جان تو، که ندارد به جز تو جانانی
غزل شمارهٔ ۲۸۲
سـر عـشـقـت کـس تـوانـد گفت؟ نی
در وصــفـت کـس تـوانـد سـفـت؟ نـی
دیـــدهٔ هـــر کـــس بـــه جــاروب مــژه
خــــاک درگــــاهــــت تـــوانـــد رفـــت؟ نـــی
از گــــلــــســــتــــان جــــمــــال دلــــگـــشـــات
هــیـچ بـی‌دل را گـلـی بـشـکـفـت؟ نـی
آفـــــــــتــــــــابــــــــا، در هــــــــوایــــــــت ذره‌ام
آفــــتــــاب از ذره رخ بـــنـــهـــفـــت؟ نـــی
حـلـقـه بـر در مـی‌زدم، گـفـتی: درآی
انـدر آن بـودم کـه غـیـرت گـفـت: نی
آخــــر ایـــن بـــخـــت مـــرا بـــیـــداریـــی
هیچ کس را بخت چندین خفت؟ نی
از بـــرای تـــو عـــراقـــی طـــاق شـــد
از هــمـه خـوبـان و بـا تـو جـفـت نـی
غزل شمارهٔ ۲۸۳
کــی بــود کــیـن درد را درمـان کـنـی؟
کــی بــود کــیــن رنــج را آسـان کـنـی؟
کـــی بـــســـازی چـــارهٔ بـــیـــچــاره‌ای؟
بــــی‌دلــــی را کــــی دوای جــــان کــــنــــی؟
کــــی بــــرون آیـــی ز پـــرده آشـــکـــار؟
چـــنـــد روی خـــوب را پـــنـــهـــان کـــنــی؟
چــنــد رو گــردانــی از ســرگــشـتـه‌ای؟
عـــاجـــزی را چــنــد ســرگــردان کــنــی؟
در بـــیـــابـــان غــمــم، وقــت ایــن دم اســت
کــابــر رحـمـت بـر سـرم بـاران کـنـی
بسکه غم خوردم ز جان سیر آمدم
چــنــد بــر خــوان غــمـم مـهـمـان کـنـی؟
دود ســــوز مــــن گــــذشــــت از آســـمـــان
تــا کــیــم در بــوتــهٔ هــجـران کـنـی؟
هـــمـــچـــو ابــراهــیــم از لــطــفــت ســزد
کـــز مـــیـــان آتـــشـــم بـــســـتـــان کـــنـــی
چـــون عــراقــی ســر نــهــاده در بــرت
هـــم ســـزد گـــر درد او درمـــان کـــنــی
غزل شمارهٔ ۲۸۴
نــگــویــی بــاز: کـای غـم خـوار چـونـی؟
هــمــیــشــه بــا غــم و تــیــمــار چـونـی؟
کــجــایـی؟ بـا فـراقـم در چـه کـاری؟
جــــــدا افــــــتــــــاده از دلــــــدار چـــــونـــــی؟
مـــرا دانـــی کـــه بــیــمــارم ز تــیــمــار
نــپــرســی هــیــچ: کـای بـیـمـار چـونـی؟
نــــیــــاری یــــاد از مــــن: کـــای ز غـــم زار
دریـــن رنـــج و غـــم بـــســـیـــار چـــونـــی؟
مــرا گــر چــه ز غــم جــان بــر لــب آمـد
نـخـواهـی گـفـت: کـای غـم خوار چونی؟
تو گر چه بینیم غلتان به خون در
نــــگــــویــــی آخــــر: ای افــــگــــار چــــونــــی؟
سـحـرگـه بـا خـیـالـت دیـده مـی‌گـفـت:
کــه هــر شــب بــا مــن بـیـدار چـونـی؟
خـــــیــــالــــت گــــفــــت: کــــری نــــیــــک زارم
ز بـهـر تـو، کـه هـر شـب زار چـونـی؟
ســــگ کــــویــــت عــــراقــــی را نــــگــــویــــد
شــبـی: کـای یـار مـن، بـی یـار چـونـی؟
غزل شمارهٔ ۲۸۵
بــیــا، تــا بــیــدلــان را زار بـیـنـی
روان خــــســـتـــگـــان افـــکـــار بـــیـــنـــی
تـــن درمـــانـــدگـــان رنـــجـــور یـــابـــی
دل بـــیـــچـــارگــان بــیــمــار بــیــنــی
بـه کـوی عـاشـقـان خـود گـذر کن
کــه مــشـتـاقـان خـود را زار بـیـنـی
مــیــان خــاک و خــون افــتــاده حـیـران
زهر جانب دو صد خونخوار بینی
بـــســـا جـــان عـــزیـــز مــســتــمــنــدان
کـه بـر خـاک در خود خوار بینی
یــــکــــی انــــدر دل زار ضــــعــــیــــفــــان
نـظـر کـن، تـا غـم و تیمار بینی
نـــبـــیـــنـــی هـــیـــچ شـــادی در دل مــا
ولــی انــدوه و غــم بــســیـار بـیـنـی
دلـــا، بـــا ایـــن هـــمـــه امــیــد دربــنــد
کـــه هـــم روزی رخ دلـــدار بـــیـــنــی
چـــو افـــتــادی، عــراقــی، رو مــگــردان
اگــر خــواهــی کــه روی یــار بــیـنـی
غزل شمارهٔ ۲۸۶
ای خــوشــتـر از جـان، آخـر کـجـایـی؟
کـــی روی خـــوبـــت بــا مــا نــمــایــی؟
بـی‌تـو چـنـانـم کـز جان به جانم
هـــر ســـو دوانـــم، آخـــر کـــجــایــی؟
بـیـمـار خـود را مـی‌پرس گه گه
پــیــوســتــه از مــا مــگــزیــن جـدایـی
جانا، چه باشد؟ گر در همه عمر
گــــــرد دل مــــــا یــــــک دم بــــــرآیــــــی
تــا کـی ز غـمـزه دلـهـا کـنـی خـون؟
چــنــد از کــرشــمــه جــان را ربــایــی؟
چــون مــی‌بــری دل، بــاری، نــگـه‌دار
بــــیــــچــــاره‌ای را چــــنـــد آزمـــایـــی؟
دربــنــد خـویـشـم، بـنـگـر سـوی مـن
بــاشــد کــه یــابـم از خـود رهـایـی
غزل شمارهٔ ۲۸۷
ای ربـــــوده دلـــــم بـــــه رعـــــنـــــایــــی
این چه لطف است و آن چه زیبایی؟
بــــیــــم آن اســــت کـــز غـــم عـــشـــقـــت
ســر بــر آرد دلــم بــه شـیـدایـی
از خــجـالـت خـجـل شـود خـورشـیـد
گــر تــو بــرقـع ز روی بـگـشـایـی
زیــــر بـــرقـــع چـــو آفـــتـــاب مـــنـــیـــر
انـــــدر ابـــــر لـــــطــــیــــف پــــیــــدایــــی
در جــمــالــت لــطــافــتـی اسـت کـه آن
در نــــیــــابــــد کــــمــــال بــــیــــنـــایـــی
مــــنــــقــــطــــع مــــی‌شـــود زبـــان مـــرا
پـــیـــش وصـــف رخ تـــو گـــویــایــی
آن مـلـاحـت کـه حـسـن روی توراست
کــس نــبــیـنـد، مـگـر کـه بـنـمـایـی
نـــیـــســـت بـــی‌روی تـــو عـــراقــی را
بـــیـــش ازیـــن طـــاقــت شــکــیــبــایــی
غزل شمارهٔ ۲۸۸
بــــــود آیــــــا کــــــه خــــــرامـــــان ز درم بـــــازآیـــــی؟
گــــره از کــــار فـــروبـــســـتـــهٔ مـــا بـــگـــشـــایـــی؟
نـــظـــری کـــن، کـــه بـــه جـــان آمــدم از دلــتــنــگــی
گـــذری کـــن: کـــه خـــیـــالـــی شـــدم از تــنــهــایــی
گـفـتـه بـودی که: بیایم، چو به جان آیی تو
مـــن بـــه جـــان آمــدم، ایــنــک تــو چــرا مــی‌نــایــی؟
بس که سودای سر زلف تو پختم به خیال
عـــاقـــبـــت چـــون ســـر زلـــف تـــو شـــدم ســودایــی
هـمـه عـالـم بـه تـو مـی‌بـیـنـم و ایـن نیست عجب
بـه کـه بـیـنـم؟ کـه تـویـی چـشم مرا بینایی
پـــیـــش ازیـــن گـــر دگـــری در دل مـــن مــی‌گــنــجــیــد
جـــز تــو را نــیــســت کــنــون در دل مــن گــنــجــایــی
جـــز تـــو انـــدر نـــظـــرم هـــیــچ کــســی مــی‌نــایــد
وین عجب تر که تو خود روی به کس ننمایی
گــــفـــتـــی: «از لـــب بـــدهـــم کـــام عـــراقـــی روزی»
وقـــــت آن اســـــت کـــــه آن وعـــــده وفـــــا فـــــرمــــایــــی
غزل شمارهٔ ۲۸۹
بـــیــا، کــه بــی‌تــو بــه جــان آمــدم ز تــنــهــایــی
نـــمـــانــده صــبــر و مــرا بــیــش ازیــن شــکــیــبــایــی
بــیــا، کــه جــان مــرا بــی‌تــو نــیــسـت بـرگ حـیـات
بــیــا، کــه چــشــم مــرا بــی‌تــو نــیــسـت بـیـنـایـی
بــــیــــا، کـــه بـــی‌تـــو دلـــم راحـــتـــی نـــمـــی‌یـــابـــد
بـــیـــا، کـــه بـــی‌تــو نــدارد دو دیــده بــیــنــایــی
اگـــــر جـــــهـــــان هــــمــــه زیــــر و زبــــر شــــود ز غــــمــــت
تو را چه غم؟ که تو خو کرده‌ای به تنهایی
حـــجـــاب روی تـــو هـــم روی تـــوســـت در هـــمـــه حـــال
نــــهـــانـــی از هـــمـــه عـــالـــم ز بـــســـکـــه پـــیـــدایـــی
عـــــروس حـــــســـــن تـــــو را هـــــیـــــچ درنـــــمــــی‌یــــابــــد
بــــه گــــاه جــــلــــوه، مــــگــــر دیــــدهٔ تــــمـــاشـــایـــی
ز بــس کــه بــر ســر کــوی تــو نــالــه‌هـا کـردم
بــــســــوخــــت بـــر مـــن مـــســـکـــیـــن دل تـــمـــاشـــایـــی
نـــــدیـــــده روی تـــــو، از عـــــشــــق عــــالــــمــــی مــــرده
یــــکــــی نــــمــــانــــد، اگــــر خــــود جــــمـــال بـــنـــمـــایـــی
ز چــــهــــره پــــرده بــــرانــــداز، تــــا ســــر انـــدازی
روان فــــــشــــــانــــــد بــــــر روی تـــــو ز شـــــیـــــدایـــــی
بـه پـرده در چـه نـشـیـنـی؟ چه باشد ار نفسی
بـــــه پـــــرســـــش دل بـــــیـــــچـــــاره‌ای بـــــرون آیـــــی!
نـــظـــر کـــنـــی بـــه دل خـــســـتـــهٔ شـــکـــســـتــه دلــی
مــــگــــر کــــه رحـــمـــتـــت آیـــد، بـــرو بـــبـــخـــشـــایـــی
دل عــــــــراقــــــــی بــــــــیـــــــچـــــــاره آرزومـــــــنـــــــد اســـــــت
امــیــد بــســتــه کــه: تــا کــی نــقــاب بــگــشــایـی؟
غزل شمارهٔ ۲۹۰
پــــســــرا، ره قــــلــــنـــدر ســـزد ار بـــه مـــن نـــمـــایـــی
کــــــه دراز و دور دیــــــدم ره زهــــــد و پــــــارســــــایـــــی
پـــــســـــرا، مـــــی مـــــغـــــانـــــه دهـــــی ار حـــــریـــــف مــــایــــی
کـــه نـــمـــانــد بــیــش مــا را ســر زهــد و پــارســایــی
قــــدحــــی مـــی مـــغـــانـــه بـــه مـــن آر، تـــا بـــنـــوشـــم
کــــه دگــــر نــــمــــانــــد مــــا را ســــر تــــوبــــهٔ ریــــایــــی
مــــی صــــاف اگـــر نـــبـــاشـــد، بـــه مـــن آر درد تـــیـــره
کــــه ز درد تــــیــــره یــــابــــد دل و دیـــده روشـــنـــایـــی
کــــم خـــانـــقـــه گـــرفـــتـــم، ســـر مـــصـــلـــحـــی نـــدارم
قـــدح شـــراب پـــر کـــن، بـــه مـــن آر، چـــنــد پــایــی؟
نـه ره و نـه رسـم دارم، نـه دل و نـه دیـن، نـه دنیی
مــــنــــم و حــــریــــف و کــــنــــجــــی و نــــوای بـــی‌نـــوایـــی
نـــیـــم اهـــل زهـــد و تـــوبـــه بـــه مـــن آر ســـاغـــر مـــی
کــــه بـــه صـــدق تـــوبـــه کـــردم ز عـــبـــادت ریـــایـــی
تــو مــرا شــراب در ده، کــه ز زهـد تـو بـه کـردم
ز صـــلـــاح چـــون نـــدیـــدم جـــز لـــاف و خـــودنـــمـــایـــی
ز غـــــــم زمــــــانــــــه مــــــا را بــــــرهــــــان ز مــــــی زمــــــانــــــی
کـــه نـــیـــافـــت جــز بــه مــی کــس ز غــم زمــان رهــایــی
چـو ز بـاده مـسـت گشتم، چه کلیسیا، چه کعبه؟
چو به ترک خود بگفتم، چه وصال و چه جدایی؟
بــــه قــــمـــارخـــانـــه رفـــتـــم هـــمـــه پـــاکـــبـــاز دیـــدم
چــو بــه صــومــعــه رســیــدم هــمــه یــافــتــم دغــایــی
چــو شــکــســت تــوبــهٔ مــن، مــشــکــن تــو عـهـد، بـاری
بـه مـن شـکـسـتـه دل گـو کـه: چـگـونه‌ای؟ کجایی؟
بــه طــواف کــعــبــه رفــتــم بــه حــرم رهــم نــدادنــد
کـــه بـــرون در چـــه کـــردی، کـــه درون خـــانــه آیــی؟
در دیـــــــر مـــــــی‌زدم مـــــــن، ز درون صـــــــدا بـــــــر آمــــــد
کـــه: درآی، ای عـــراقــی، کــه تــو خــود حــریــف مــایــی