غزل شمارهٔ ۱ - فی التوحید
ای غــــــره مــــــاه از اثــــــر صــــــنـــــع تـــــو غـــــرا
وی طـــــره شـــــب از دم لـــــطــــف تــــو مــــطــــرا
نــــوک قــــلـــم صـــنـــع تـــودر مـــبـــدا فـــطـــرت
انـــگــیــخــتــه بــرصــفــحــهٔ کــن صــورت اشــیــا
ســــجــــاده نــــشــــیــــنـــان نـــه ایـــوان فـــلـــک را
حـــــکـــــم تــــو فــــروزنــــده قــــنــــادیــــل زوایــــا
هـــم رازق بـــی ریـــبـــی و هـــم خـــالـــق بـــی عــیــب
هـــم ظـــاهـــر پـــنـــهـــانــی و هــم بــاطــن پــیــدا
مــامــور تــو از بــرگ ســمــن تــا بــســمــنــدر
مـــصـــنـــوع تـــو از تــحــت ثــری تــا بــثــریــا
توحید تو خواند بسحر مرغ سحر خوان
تــســبــیــح تــو گــویــد بـچـمـن بـلـبـل گـویـا
بـــرقـــلـــهٔ کـــهـــســـار زنـــی بــیــرق خــورشــیــد
بــــرپــــردهٔ زنــــگــــار کــــشــــی پــــیـــکـــر جـــوزا
از عــــــکـــــس رخ لـــــالـــــه عـــــذران ســـــپـــــهـــــری
چــون مــنــظــر مــیــنــو کــنــی ایــن چــنــبــر مــیــنــا
بـــیـــد طـــبـــری را کـــنـــد از امـــر تـــو بـــلـــبــل
وصــــــف الــــــف قــــــامــــــت مــــــمــــــدودهٔ حــــــمــــــرا
از رایـــحـــهٔ لـــطـــف تـــو ســـایـــد گــل ســوری
در صـــحـــن چـــمـــن لـــخـــلـــخـــهٔ عـــنــبــر ســارا
تـــا از دم جـــان پـــرور او زنـــده شـــود خـــاک
در کـــــالـــــبـــــد بـــــاد دمـــــی روح مــــســــیــــحــــا
خــواجــو نــســزد مــدح و ثــنــا هــیــچ مــلـک را
آلـــــا مـــــلـــــک الـــــعـــــرش تــــبــــارک و تــــعــــالــــی
غزل شمارهٔ ۲ - فی نعمت الرسول صلی الله علیه و آله
صــــل عــــلــــی مـــحـــمـــد دره تـــاج الـــاصـــطـــفـــا
صــاحــب جــیــش الــاهــتــدا نــاظــم عــقــد الــاتــقـا
بـــلـــبـــل بـــوســـتـــان شـــرع اخــتــر آســمــان دیــن
کــــــوکــــــب دری زمــــــیــــــن دری کــــــوکـــــب ســـــمـــــا
تـــاج ده پــیــمــبــران بــاج ســتــان قــیــصــران
کــــارگــــشــــای مــــرســــلــــیــــن راهــــنــــمــــای انـــبـــیـــا
ســـــیــــد اولــــیــــن رســــل مــــرســــل آخــــریــــن زمــــان
صـاحـب هـفـتـمـیـن قـرآن خـواجـهٔ هـشـتمین سرا
طـــیـــب طـــیـــبـــه آســتــان طــایــر کــعــبــه آشــیــان
گـــوهـــر کـــان لـــامـــکــان اخــتــر بــرج کــبــریــا
مــنــهــدم از عــروج او قــبــهٔ قــصــر قــیــصــران
مـــنـــهـــزم از خـــروج او خـــســرو خــطــهٔ خــطــا
روی تــو قــبــلــهٔ مــلــک کــوی تـو کـعـبـه فـلـک
مــخــتــلــف تـو قـد هـلـک مـعـتـقـد تـو قـد نـجـا
شـاه نـشـان قـدسـیان تخت‌نشین شهر قدس
ای شــه مــلــک اصــطــفــا وی لـقـب تـو مـصـطـفـی
آیـــنـــهٔ ســـپـــهـــر را مـــهـــر رخ تـــو صـــیــقــلــی
دیــــــده آفــــــتـــــاب را خـــــاک در تـــــو تـــــوتـــــیـــــا
شــاه فــلــک چــو بـنـگـرد طـلـعـت مـاه پـیـکـرت
ذره صــفــت در او فــتــد بــر ســربــامـت از هـوا
ای شـــــده آب زمـــــزم از خـــــاک در ســـــرای تـــــو
کعبه ز تست با شرف مروه زتست با صفا
خــواجــو اگــرنــداشــتــی بـرگ بـهـار عـشـق تـو
بـــلـــبـــل بـــاغ طـــبـــع او هــیــچ نــداشــتــی نــوا
غزل شمارهٔ ۳
ای صــبــح صــادقــان رخ زیــبــای مــصـطـفـی
وی ســـرو راســتــان قــد رعــنــای مــصــطــفــی
آئــــیــــنــــهٔ ســــکــــنــــدر و آب حــــیـــات خـــضـــر
نــور جــبــیــن و لـعـل شـکـر خـای مـصـطـفـی
مــــعــــراج انــــبــــیـــا و شـــب قـــدر اصـــفـــیـــا
گــیــســوی روز پــوش قـمـرسـای مـصـطـفـی
ادریــــس کــــو مــــعــــلــــم عــــلــــم الـــهـــی اســـت
لـب بـسـتـه پـیـش مـنـطق گویای مصطفی
عــیــســی کــه دیــر دایــر عـلـوی مـقـام اوسـت
خــــاشـــاک روب حـــضـــرت اعـــلـــی مـــصـــطـــفـــی
بـــر ذروه دنـــا فـــتــدلــی کــشــیــده ســر
ایـــــوان بــــارگــــاه مــــعــــلــــای مــــصــــطــــفــــی
وز جــام روح‌پـرور مـا زاغ گـشـتـه مـسـت
آهـــوی چــشــم دلــکــش شــهــلــای مــصــطــفــی
خــــیــــاط کـــارخـــانـــهٔ لـــو لـــاک دوخـــتـــه
دراعـــــه ابـــــیـــــت بـــــبـــــالـــــای مــــصــــطــــفــــی
شـمـس و قـمر که لولوی دریای اخضرند
از روی مــــهــــر آمــــده لـــالـــای مـــصـــطـــفـــی
خــالــی ز رنــگ بــدعــت و عــاری ز زنـگ شـرک
آئـــیـــنـــه ضـــمـــیـــر مـــصـــفـــای مـــصـــطـــفــی
کــحــل الــجــواهــر فــلــک و تــوتــیــای روح
دانـی کـه چـیـسـت خـاک کـف پـای مـصـطـفی
قرص قمر شکسته برین خوان لاجورد
وقـــت صـــلـــای مــعــجــزه ایــمــای مــصــطــفــی
روح الــامــیــن کــه آیـت قـربـت بـشـان اوسـت
قــــاصـــر ز درک پـــایـــه ادنـــی مـــصـــطـــفـــی
در بــرفــکــنـده زهـره بـغـلـطـاق نـیـلـگـون
از ســوک زهــر خــوردهٔ زهــرای مــصــطــفــی
گـومـه بـنـور خـویـش مـشـو غـره زانک او
عـــکـــســـی بـــود ز غـــره غـــرای مــصــطــفــی
بــر بــام هـفـت مـنـظـر بـالـا کـشـیـده‌انـد
زیـــن چـــار صـــفـــه رایـــت آلـــای مـــصـــطـــفــی
خـواجـه گـدای درگـه او شـو کـه جبرئیل
شــد بــا کــمــال مـرتـبـه مـولـای مـصـطـفـی
غزل شمارهٔ ۴
طـــوبـــی لـــک ای پـــیـــک صـــبــا خــرم رســیــدی مــرحــبــا
بـــالـــلـــه قـــل لـــحـــاشـــتـــی مـــا بـــال رکـــب قـــد ســری
یــاران بــرون رفــتــنــد و مــن در بــحــرخــون افــتـاده‌ام
طــرفــی عــلــی هــجــرانــهــم تــبــکــی و مــا تــغــنــی الـبـکـا
بار سفر بستند و من چون صید وحشی پای بند
ســـاروا و مـــن آمـــاقـــنـــا اجـــروا یـــنـــا بـــیـــع الـــدمـــا
افــــتـــان و خـــیـــزان مـــیـــروم تـــاکـــی رســـم در کـــاروان
و الـــرکـــب قـــد ســاروا الــی الــایــحــاد و الــحــادی حــدا
مـحـمـل بـرون بـردنـد و مـن چون ناقه میراندم ز پی
قـــلـــبـــی هـــوی فـــی هـــوة و الـــدهـــر، مــلــق فــی الــهــوی
چــون تــیــره نــبــود روز مــن کــز آه عــالـم سـوز مـن
مــــد الــــغــــمــــام ســــرادقـــا اعـــلـــی شـــمـــاریـــخ الـــذری
راضـــی شـــدم کـــز کـــاروان بـــانـــگ درائـــی بــشــنــوم
اکــبــو و اقــفــوا اثــرهــم والــعــیــس تــحــدی فــی الــزبـی
چـون مـحـمـل سـلـطـان شـرق از سوی شام آمد برون
ریـــح الــصــبــا ســارت الــی نــجــد و قــلــبــی قــد صــبــا
خــواجــو بــه شــبــگـیـر از هـوا هـر دم نـوائـی مـیـزنـد
والــــورق اوراق الــــمــــنــــی یــــتــــلــــو عــــلــــی اهــــل الـــهـــوی
غزل شمارهٔ ۵
ایـن چـه خـلـدسـت کـه چـنـدیـن همه حورست اینجا
چــه غــم از نــار کــه در دل هـمـه نـورسـت ایـنـجـا
گـــل ســـوری کـــه عـــروس چـــمــنــش مــی‌خــوانــنــد
گو بده باده درین حجله که سورست اینجا
مـــوســـم عـــشـــرت و شــادی و نــشــاطــســت امــروز
مــــنــــزل راحــــت و ریــــحــــان و ســـرورســـت ایـــنـــجـــا
اگـــر آن نـــور تـــجـــلـــیـــســـت کـــه مــن مــی‌بــیــنــم
روشـنـم گـشـت چـو خـورشـیـد که طورست اینجا
آنــــکــــه در بـــاطـــن مـــا کـــرد دو عـــالـــم ظـــاهـــر
ظـــاهـــر آنـــســت کــه در عــیــن ظــهــورســت ایــنــجــا
یـــار هـــم غـــایـــب و هـــم حـــاضـــر و چـــون درنــگــری
خـــالـــی از غـــیـــبـــت و عـــاری ز حـــضــورســت ایــنــجــا
سـخـن از خـرقـه و سـجـاده چـه گـوئـی خـواجو
جــام مــی نــوش کــه از صـومـعـه دورسـت ایـنـجـا
غزل شمارهٔ ۶
بــگــذر ای خــواجــه و بــگــذار مــرا مــســت ایـنـجـا
کــه بــرون شــد دل ســرمـسـت مـن از دسـت ایـنـجـا
چـون تـوانـم شـد از ایـنـجـا کـه غمش موی کشان
دلـــم آورد و بـــه زنـــجـــیــر فــرو بــســت ایــنــجــا
تــا نــگــوئــی کــه مــن ایـنـجـا ز چـه مـسـت افـتـادم
هــیــچ هــشــیــار نــیــامــد کــه نــشــد مـسـت ایـنـجـا
کــیــســت ایــن فــتـنـهٔ نـوخـاسـتـه کـز مـهـر رخـش
ایـــن دل شـــیــفــتــه حــال آمــد و بــنــشــســت ایــنــجــا
دل مــــســــکــــیــــن مــــرا نـــیـــســـت در ایـــنـــجـــا قـــدری
زانـــک صـــد دل چـــو دل خــســتــه مــن هــســت ایــنــجــا
دوش کــــز ســــاغــــر دل خـــون جـــگـــر مـــیـــخـــوردم
شیشه نا گه بشد از دستم و بشکست اینجا
نـام خـواجو مبر ای خواجه درین ورطه که هست
صـد چـو آن خـسـتـهٔ دلـسـوخـتـه در شـسـت ایـنجا
غزل شمارهٔ ۷
گــر راه بــود بــر ســر کــوی تــو صــبـا را
در بـــنـــدگـــیـــت عـــرضـــه کــنــد قــصــه مــا را
مــا را بــه ســرا پــردهٔ قـربـت کـه دهـد راه
بـــرصـــدر ســـلـــاطــیــن نــتــوان یــافــت گــدا را
چـــون لـــالـــه عــذاران چــمــن جــلــوه نــمــایــنــد
ســر کــوفــتــه بــایــد کــه بــدارنــد گـیـا را
گـــر ره بـــدواخـــانـــهٔ مـــقـــصـــود نـــیـــابـــیـــم
در رنــــج بــــمــــیــــریـــم و نـــخـــواهـــیـــم دوا را
مرهم ز چه سازیم که این درد که ما راست
دانـــــیـــــم کـــــه از درد تـــــوان جـــــســـــت دوا را
فـریـاد کـه دسـتـم نـگـرفـتـنـد و بـه یـکـبار
از پـــای فـــکـــنـــدنـــد مـــن بـــی ســـر و پـــا را
از تـــیـــغ بـــلـــا هـــر کـــه بــود روی بــتــابــد
جـز مـن کـه بـه جـان مـیـطـلـبـم تـیـغ بـلـا را
هــنــگــام صــبــوحــی نــکــشــد بـی گـل و بـلـبـل
خــاطــر بــگــلــســتــان مــن بــی بــرگ و نــوا را
روی از تــو نــپــیـچـم وگـر از شـسـت تـو آیـد
هــمــچــون مــژه در دیـده کـشـم تـیـغ بـلـا را
بـــیـــرون نــرود یــک ســر مــو از دل خــواجــو
نـــقــش خــط و رخــســار تــو لــیــلــا و نــهــارا
غزل شمارهٔ ۸
چــــو در نــــظـــر نـــبـــود روی دوســـتـــان مـــا را
بـــه هـــیــچ رو نــبــود مــیــل بــوســتــان مــا را
رقــیــب گــومــفــشــان آســتــیــن کــه تــا در مـرگ
بـــه آســـتـــیـــن نـــکـــنـــد دور از آســـتـــان مــا را
به جان دوست که هم در نفس بر افشانیم
اگــر چــنــانــکــه کــنـد امـتـحـان بـه جـان مـا را
چـه مـهـره بـاخـت نـدانم سپهر دشمن خوی
کـــه دور کـــرد بـــدســـتــان ز دوســتــان مــا را
بـــه بــیــوفــائــی دور زمــان یــقــیــن بــودیــم
ولــــی نــــبــــود فــــراق تــــودر گــــمــــان مــــا را
چـــو شـــد مــواصــلــت و قــرب مــعــنــوی حــاصــل
چــــه غــــم ز مــــدت هــــجــــران بـــیـــکـــران مـــا را
گــهــی کــه تــیــغ اجـل بـگـسـلـد عـلـاقـهٔ روح
بـــود تـــعـــلـــق دل بـــا تــو هــمــچــنــان مــا را
اگـر چـنـان کـه ز مـا سـیـل خون بخواهی راند
روا بـــــود بـــــه جـــــدائــــی ز در مــــران مــــا را
وگــر حــکــایــت دل بــا تــو شــرح بــایــد داد
گـــمـــان مـــبـــر کـــه بـــود حــاجــت زبــان مــا را
شـدیـم هـمـچـو مـیـانـت نـحـیـف و نـتـوان گفت
کــه نــیــســت بـا کـمـرت هـیـچ در مـیـان مـا را
گـهـی کـز آن لـب شـیـریـن سخن کند خواجو
ز نــــوش نــــاب لــــبــــالــــب شــــود دهــــان مـــا را
غزل شمارهٔ ۹
وقــت صــبــوح شـد بـیـار آن خـورمـه نـقـاب ار
از قـــــدح دو آتــــشــــی خــــیــــز و روان کــــن آب را
مـــاه قــنــیــنــه آســمــان چــون بــفــروزد از افــق
در خـــوی خـــجـــلـــت افـــکـــنـــد چــشــمــهٔ آفــتــاب را
وقـت سـحـر کـه بـلـبـلـه قهقهه بر چمن زند
ســاغــر چــشـم مـن بـخـون رنـگ دهـد شـراب را
بـسـکـه بـسـوزد از غـمـش ایـنـدل سـوزناک من
دود بـــــرآیــــد از جــــگــــر ز آتــــش دل کــــبــــاب را
چــون بــت رود ســاز مــن چــنـگ بـسـاز در زنـد
مـــن بـــه فـــغـــان نـــواگـــری یــاد دهــم ربــاب را
گــر بـه خـیـال روی او در رخ مـه نـظـر کـنـم
مـــردم چـــشـــمـــم از حـــیــا آب کــنــد ســحــاب را
دســت امــیــد مــن عــجــب گـر بـه وصـال او رسـد
پـشـه کـسـی نـدیـد کـو صـیـد کـنـد عـقاب را
چــون مــه مــهــربــان مــن تــاب دهــد نــغــولــه را
در خـــم عـــقـــربـــش نــگــر زهــرهٔ شــب نــقــاب را
خواجو اگر ز چشم تو خواب ببرد گو ببر
زانـکـه ز عـشـق نـرگـسـش خـواب نـماند خواب را
غزل شمارهٔ ۱۰
هـــمـــچـــو بـــالـــات بــگــویــم ســخــنــی راســت تــرا
راســـتــی را چــه بــلــائــیــســت کــه بــالــاســت تــرا
تــا چــه دیــدســت ز مــن دیــده کــه هــردم گــویـد
کـــــایـــــن هـــــمـــــه آب رخ از رهــــگــــذر مــــاســــت تــــرا
ایـکـه بـر گـوشـهٔ چـشـمـم زده‌ئـی خیمه ز موج
مـــشـــو ایـــمـــن کـــه وطـــن بـــر لــب دریــاســت تــرا
پــــیــــش لــــعــــلـــت کـــه از او آب گـــهـــر مـــیـــریـــزد
وصـــف لـــؤلـــؤ نـــتـــوان کـــرد کــه لــالــاســت تــرا
ایـن چـه سـحـرسـت کـه در چـشـم خـوشـت مـیبینم
ویـن چـه شـورسـت کـه در لـعـل شکر خاست ترا
دل دیـــوانـــه چـــه جـــائـــیـــســت کــه بــاشــد جــایــت
بــر ســر و چــشــمــم اگــر جــای کــنـی جـاسـت تـرا
جـــان بـــخـــواه از مــن بــیــدل کــه روانــت بــدهــم
بـــجـــز از جـــان ز مـــن آخـــر چــه تــمــنــاســت تــرا
ایـــــدل ار راســـــتـــــی از زلـــــف ســـــیـــــاهــــش طــــلــــبــــی
هــــمــــه گــــویــــنــــد مــــگـــر عـــلـــت ســـوداســـت تـــرا
در رخ شــمــعــی خــواجــو چــو نــظــر کـرد طـبـیـب
گفت شد روشنم این لحظه که صفر است ترا