غزل شمارهٔ ۴۱
ســـاقـــی ســیــمــبــر بــیــار شــراب
مـــطـــرب خـــوش نــوا بــســاز ربــاب
مــســت عــشــقــیــم عــیــب مــا مـکـنـیـد
فــاتــقــوا الــلــه یــا اولــی الــالــبــاب
عـــقـــل چـــون دیـــد اهـــل مـــیـــکــده را
گـــفـــت طـــوبــی لــهــم و حــســن مــب
بـــــی گـــــل روی او چـــــرا یـــــکــــدم
نــشــود چــشــم مــن تــهـی ز گـلـاب
هـمـچـو خالش که دید در بستان
بــاغــبــانــی نــشـسـتـه بـر سـر آب
چـشـم او جـز بـخـواب نـتـوان دید
گـر چـه بی او خیال باشد خواب
لـب و گـفـتار و زلف و عارض اوست
بــاده و شــکــر و شــب و مــهــتـاب
همچو چشمش کسی نشان ندهد
جــادوئــی مــســت خـفـتـه در مـحـراب
در غـریـبـی شـکسته شد خواجو
آن غــــریــــب شــــکــــســـتـــه را دریـــاب
غزل شمارهٔ ۴۲
ای جـان مـن بـه یـاد لـبـت تـشـنـه بر شراب
هــر دم بــجـام لـعـل لـبـت تـشـنـه‌تـر شـراب
در ده قدح که مردم چشمم نشسته است
در آرزوی نـــــرگـــــس مـــــســــت تــــو در شــــراب
مـــا را ز جــام بــاده لــعــلــت گــریــز نــیــســت
آری مــــراد مــــســــت نــــبــــاشــــد مــــگــــر شــــراب
بــر مــن بــخــاک پــات کــه مــانــنــد آتــشــسـت
گــــر آب مـــیـــخـــورم بـــهـــوایـــت وگـــر شـــراب
هـــر دم کـــه در دلـــم گــذرد نــیــش غــمــزه‌ات
گــردد ز غــصــه بــردل مــن نــیــشــتــر شــراب
در گـــــردش آرم جــــام طــــرب تــــا مــــرا دمــــی
از گـــردش زمـــانـــه کـــنـــد بــیــخــبــر شــراب
هــــر دم بـــروی زرد فـــرو ریـــزدم ســـرشـــک
چـشـمـم نـگـر کـه مـیـدهـد از جـام زر شراب
خــواجــو ز بــسـکـه جـام مـیـش یـاد مـیـکـنـی
در جــان مــی پــرسـت تـو کـردسـت اثـر شـراب
بـازا بـغـربـت از مـی و مـسـتـی کـه نـزد عـقل
بــر خــســتـگـان غـریـب بـود در سـفـر شـراب
غزل شمارهٔ ۴۳
هـر کـه در عـهـد ازل مـست شد از جام شراب
ســر بــبــالــیــن ابــد بــاز نـهـد مـسـت وخـراب
بـیـدلـان را رخ زیـبـا نـنـمـائـی بـه چـه وجـه
عــاشــقــانــرا ز در خــویـش بـرانـی ز چـه بـاب
مـی پـرسـتـان هـمـه مـخـمور و عقیقت همه می
عـــالـــمـــی مــرده ز بــی آبــی و عــالــم هــمــه آب
سـر کـوی خـط و قـدت چمن و سنبل و سرو
سـمـن و عـارض و لـعـلـت شـکـر و جـام شراب
دل مــــا بــــی لــــب لــــعــــل تــــو نــــدارد ذوقـــی
هــمــه دانــنــد کــه بــاشـد ز نـمـک ذوق کـبـاب
هـر کـه درآتـش سـودای تو امروز بسوخت
ظــاهــر آنــســت کـه فـردا بـود ایـمـن ز عـذاب
گر چه نقش تو خیالیست که نتوان دیدن
هـمـه شـب چـشم توام مست نمایند بخواب
تـرشـود دم بـه دمـم خـرقـه ز خـون دل ریش
زانـک رسـمـسـت کـه بـرجـامـه فـشـانند گلاب
پــیــر گــشــتــی بــجــوانــی و هـمـانـی خـواجـو
دو ســــه روزی دگــــر ایــــام بــــقــــا را دریــــاب
غزل شمارهٔ ۴۴
ای لــب مــیــگــون تــو هــم شــکــر و هـم شـراب
وی دل پـــر خـــون مـــن هـــم نــمــک و هــم کــبــاب
خــط و لــب دلــکــشــت طـوطـی و شـکـر سـتـان
زلــف و رخ مــهــوشــت تــیــره شــب و مــاهــتــاب
موی تو و شخص من پر کره و پر شکن
چـشـم تـو و بخت من مست می و مست خواب
گـر تـو بـتـیـغـم زنـی کـز نـظـرم دور شـو
ســــایــــه نــــگــــردد جــــدا ذره‌ئــــی از آفـــتـــاب
لـعـل تـو در چـشـم مـن باده بود در قدح
مــهــر تــو در جــان مــن گــنـج بـود در خـراب
صــــعــــب‌تــــر از درد مــــن در غــــم هــــجـــران او
دوزخــیــانــرا بــحــشــر هــیــچ نــبــاشـد عـذاب
ای تــن اگــر بــیــدلـی سـر ز کـمـنـدش مـپـیـچ
وی دل اگــــر عــــاشــــقــــی روی ز مــــهـــرش مـــتـــاب
لـــعـــبـــت چـــشـــمـــم دمــی دور نــگــردد ز اشــک
زانــــکــــه نــــگـــیـــرد کـــنـــار مـــردم دریـــا ز آب
روی ز خــواجــو مــپـوش ورنـه بـرآرد خـروش
بـــردر دســـتـــور شــرق آصــف گــردون جــنــاب
غزل شمارهٔ ۴۵
مــن مــسـتـم و دل خـراب جـان تـشـنـه و سـاغـر آب
بــرخــیــز و بــده شـراب بـنـشـیـن و بـزن ربـاب
ای سام تو بر سحر وی شور تو در شکر
در ســـــنـــــبــــلــــه‌ات قــــمــــر در عــــقــــربــــت آفــــتــــاب
بـــــرمـــــشـــــک مـــــزن گـــــره بـــــرآب مــــکــــش ز ره
یــــا تــــرک خــــطــــا بـــده یـــا روی ز مـــا مـــتـــاب
در بـــر رخ مــا مــبــنــد بــر گــریــهٔ مــا مــخــنــد
بـــگـــشـــای ز مـــه کـــمـــنــد بــردار ز رخ نــقــاب
مـن بـنـده‌ام و تو شاه من ابر سیه تو ماه
مــن آه زنــم تــو راه مــن نـالـه کـنـم تـو خـواب
ای فــتـنـهٔ صـبـح‌خـیـز! آمـد گـه صـبـح، خـیـز!
درجـــــام عـــــقـــــیـــــق ریــــز آن بــــادهٔ لــــعــــل نــــاب
آمــد گــه طـوف و گـشـت بـخـرام بـسـوی دشـت
چــــون دور بـــقـــا گـــذشـــت بـــگـــذر ز ره عـــتـــاب
عــطــار چــمــن صــبــاســت پــیــراهــن گــل قــبــاسـت
تــقــوی و ورع خــطــاسـت مـسـتـی و طـرب صـواب
دردی کــش ازیــن ســپــس ونــدیـشـه مـکـن ز کـس
فــرصـت شـمـر ایـن نـفـس بـا هـمـنـفـسـان شـراب
خـواجـو مـی نـاب خـواه چون تشنه‌ئی آب خواه
از دیـــده شـــراب خـــواه وز گـــوشـــهٔ دل کـــبـــاب
غزل شمارهٔ ۴۶
دیـــشـــب درآمـــد آن بـــت مـــه روی شـــب نـــقـــاب
بــر مـه کـشـیـد چـنـبـر و درشـب فـکـنـد تـاب
رخـــســـارش آتـــش و دل بـــیــچــارگــان ســپــنــد
لـــعـــل لـــبـــش مـــی و جـــگــر خــســتــگــان کــبــاب
بــرمــشــتـری کـشـیـده ز مـشـک سـیـه کـمـان
بـــرآفـــتـــاب بـــســـتـــه ز ریـــحـــان تـــر طـــنــاب
در بـر قـبـای شـامـی پـیـروزه گـون چو ماه
بــر ســر کــلــاه شــمــعــی زرکــش چــو آفــتـاب
آتــــــشــــــن گــــــرفــــــتــــــه آب رخ وی ز تـــــاب مـــــی
آبــــــش نــــــهـــــان در آتـــــش و آتـــــش عـــــیـــــان ز آب
هـم شـمـع بـرفـروخـتـه از چـهـره هـم چراغ
هـــم نـــقـــل ریــخــتــه ز لــب لــعــل و هــم شــراب
بــنــهــاده دام بــر مــه تــابــان ز عــود خــام
و افــکــنــده دانــه بــرگـل سـوری ز مـشـک نـاب
میزد گلاله بر گل و هر لحظه می‌شکست
بـرمـن بـعـشـوه گـوشـهٔ بـادام نـیـم خـواب
از راه طــنــز گــفــت کـه خـواجـو چـرا بـرفـت
گـــفـــتـــم ز غـــصـــه گـــفـــت ذهـــابـــا بــلــا ایــاب
غزل شمارهٔ ۴۷
ای کـــرده مـــاه را از تـــیـــره شـــب نــقــاب
در شب فکنده چین بر مه فکنده تاب
مشک است یا خط است یا شام شب نمای
مـاه اسـت یـا رخ اسـت یـا صـبح شب نقاب
بــا ســرو قــامــتــت شــمــشــاد گــو مـروی
بـــا مـــاه طـــلـــعـــت خـــورشـــیــد گــو مــتــاب
ای بـــــــــرده آب مـــــــــن زان لـــــــــعــــــــل آبــــــــدار
وی بـسـتـه خـواب مـن زان چـشـم نـیـم‌خواب
چـــــــون آتـــــــش رخـــــــت بـــــــرد آبـــــــروی مــــــن
زان آب آتــــــــــشــــــــــی بــــــــــر آتــــــــــشـــــــــم زن آب
زلــف تــو بــر رخــت شــام اســت بــرسـحـر
عـــشـــق تـــو در دلــم گــنــج اســت در خــراب
ای ســرو ســیــمــتــن صــبــح اسـت در فـکـن
در جـــــــــــام آبــــــــــگــــــــــون آن آتــــــــــش مــــــــــذاب
خـادم! بـسـوز عـود، مـطرب! بساز چنگ،
بــلــبــل! بــزن نــوا، ســاقــی! بــده شـراب
صــوفــی چــو صــافــئــی درد مــغـان بـنـوش
خــواجــو چــو عــارفــی روی از بــتــان مــتــاب
غزل شمارهٔ ۴۸
بــرقــع از رخ بــرفــکــن ای لــعــبــت مــشــکــیــن نــقـاب
در دم صــــبــــح از شـــب تـــاریـــک بـــنـــمـــای آفـــتـــاب
عـالـم از لـعـل تـو پـر شـورسـت و لـعـلـت پـرشکر
فتنه از چشم تو بیدارست و چشمت مست خواب
هـــر ســـؤالـــی کـــن ز دریـــا مــیــکــنــم در بــاب مــوج
دیــده مــیــبــیــنــم کــه مــیــگــویــد یــکــایـک را جـواب
هـم عـفـی الـلـه مـردم چـشـمـم کـه بـا این ضعف دل
مـــی فـــشـــانـــد دمـــبـــدم بـــر چـــهـــره زردم گــلــاب
چـــون بـــیـــاد نـــرگـــس مـــســـتـــت روم در زیـــر خـــاک
روز مــحــشــر ســر بـر آرم از لـحـد مـسـت و خـراب
هــــر چــــه نــــتـــوان یـــافـــت در ظـــلـــمـــت ز آب زنـــدگـــی
مــن هــمــان در تــیــره شــب مــی‌یـابـم از جـام شـراب
هــیــچــکــس بــر تــربــت مــســتــان نـگـریـد جـز قـدح
هــــیــــچــــکــــس درمــــاتــــم رنــــدان نــــنــــالـــد جـــز ربـــاب
پیش ازین کیخسرو ار شبرنگ بر جیحون دواند
اشــک مــا رانــد بــقــطــره دم بــدم گــلــگــون بـرآب
هـــر کـــه آرد شـــرح آب چـــشـــم خـــواجــو در قــلــم
از ســــر کــــلــــکــــش بـــریـــزد رســـتـــهٔ در خـــوشـــاب
غزل شمارهٔ ۴۹
رفـــت دوشـــم نـــفـــســـی دیـــدهٔ گــریــان در خــواب
دیـــدم آن نـــرگـــس پـــرفـــتــنــهٔ فــتــان در خــواب
خـیـمـه بـرصـحن چمن زن که کنون در بستان
نــــتـــوان رفـــت ز بـــوی گـــل و ریـــحـــان در خـــواب
بـود آیـا کـه شـود بـخـت مـن خـسـتـه بـلـنـد
کــــایــــدم قــــامــــت آن ســــرو خـــرامـــان درخـــواب
ای خـوشـا بـا تـو صـبـوحـی و ز جـام سـحـری
پــاســبــان بــیــخــبــر افــتــاده و دربـان در خـواب
فـتـنـه بـرخـاسته و باده پرستان در شور
شمع بنشسته و چشم خوش مستان درخواب
آیـــدم زلـــف تـــو درخـــواب و پـــریـــشـــانــم ازیــن
کـه بـود شـور و بـلـا دیـدن ثـعـبـان درخـواب
صـــبـــر ایـــوب بـــبـــایــد کــه شــبــی دســت دهــد
کــه رود چـشـمـم از انـدیـشـهٔ کـرمـان در خـواب
بـــلـــبـــل دلـــشـــده چــون در کــف صــیــاد افــتــاد
بــاز بــیــنــد چــمــن و طــرف گــلـسـتـان درخـواب
دوش خـواجـو چو حریفان همه در خواب شدند
نــشــد از زمــزمــهٔ مــرغ ســحــرخــوان در خــواب
غزل شمارهٔ ۵۰
ای ز چـشـمـت رفـتـه خـواب از چشم خواب
وآب رویــــــــــــــــــت بـــــــــــــــــرده آب از روی آب
از شــــکــــنـــج زلـــف و مـــهـــر طـــلـــعـــتـــت
تـاب بـر خـورشید و در خورشید تاب
بـــــیـــــنـــــی ار بـــــیــــنــــی در آب و آیــــنــــه
آفــــــــــــــتــــــــــــــاب روی و روی آفــــــــــــــتـــــــــــــاب
بــــر نــــیــــنــــدازی بــــنـــای عـــقـــل و دیـــن
تــــا ز عــــارض بــــرنــــیــــنــــدازی نـــقـــاب
تــــشــــنــــگــــان وادی عــــشـــقـــت ز چـــشـــم
بــــر ســــر آبــــنــــد و از دل بـــر ســـراب
پـــــیـــــکــــرم در مــــهــــر مــــاه روی تــــو
گــشــتــه چــون تـار قـصـب بـر مـاهـتـاب
زلـف و رخـسـارت شـبـسـتـانـسـت و شـمع
شـــکـــر و بـــادام تـــو نـــقــل و شــراب
خــــواب را در دور چــــشــــم مــــســـت تـــو
ای دریــغ ار دیــدمــی یــک شــب بــخــواب
بسکه خواجو سیل می‌بارد ز چشم
خـــانـــه صـــبــرش شــد از بــاران خــراب