غزل شمارهٔ ۱۵۱
ابــروی تــو طــاقـسـت کـه پـیـوسـتـه هـلـالـسـت
ز آنــرو کــه هــلــال ار نــشــود بــدر مــحـالـسـت
بــر روی تــو خــال حــبــشــی هــر کــه بــبــیــنـد
گــویــد کــه مــگــر خــازن فــردوس بــلــالــســت
پــیــوســتــه هــلــالــســت تــرا حـاجـب خـورشـیـد
ویــن طــرفــه کــه چــشــم ســیـهـت ابـن هـلـالـسـت
آن دل کــه ســفــر کــرده بــچــیــن ســر زلــفــت
یـا رب کـه در آن شام غریبان به چه حالست
هندو به چهٔ خال سیاه تو به صد وجه
هــنــدوچــهٔ بــســتــان جــمــالــســت نــه خــالــسـت
گــفــتــم کــه خــیــال تــو کــنــد مــرهـم ریـشـم
لــیــکـن چـو نـظـر مـی‌کـنـم ایـن نـیـز خـیـالـسـت
مــســتــســقــی ســرچـشـمـهٔ نـوش تـو بـرآتـش
مـــی‌ســـوزد و چـــشـــمــش هــمــه در آب زلــالــســت
گـــردن مـــکـــش ای شــمــع گــرت در قــدم افــتــد
پـروانـهٔ دلـسـوخـتـه چـون سـوخـتـه بـالـست
امــــروز کــــه مــــرغــــان چــــمـــن در طـــیـــرانـــنـــد
مـــرغ دل مـــن بــی پــر و بــالــســت و بــالــســت
نــون شــد قــد هــمــچــون الــفــم بـیـتـو ولـیـکـن
بـــرحـــال پـــریـــشـــانـــی مـــن زلـــف تـــودالـــســـت
از دیـــــدهٔ خـــــواجــــو نــــرود گــــلــــشــــن رویــــت
زانــرو کــه جــمــالــت گــل بــســتــان کــمــالـسـت
غزل شمارهٔ ۱۵۲
رخـــت خـــورشـــیـــد را یــات جــمــالــســت
خـــطـــت تـــفـــســـیـــر آیـــات کـــمــالــســت
هـــلـــال ارزانــکــه هــر مــه بــدر گــردد
چـــرا پـــیـــوســتــه ابــرویــت هــلــالــســت
خــیــالــت بــســکــه مــی‌آیــد بـچـشـمـم
اگــر خــوابــم بــچــشــم آیـد خـیـالـسـت
چــو دانــد حــال او کــز تــشـنـگـی مـرد
کـــــســـــی کـــــو بـــــرلــــب آب زلــــالــــســــت
بــگــو ای بــاغـبـان بـا بـاد شـبـگـیـر
که بلبل در قفس بی پر و بالست
نـــســیــم نــافــه یــا بــوی عــبــیــرســت
شــمــیــم روضــه یـا بـاد شـمـالـسـت
مـــقـــیـــم ار بـــنـــگـــری در عـــالـــم جــان
مـــیـــان لـــیـــلــی و مــجــنــون وصــالــســت
اگــــر در عــــالــــم صـــورت فـــراقـــســـت
بــمــعــنــی بــا تــو مــا را اتــصــالـسـت
چـرا وصـل تـو بـرخـواجـو حـرامـسـت
نــه آخــر خــون مــســکــیــنــان حـلـالـسـت
غزل شمارهٔ ۱۵۳
حـــســـن تـــو نـــهـــایـــت جـــمــالــســت
لـــطـــف تـــو بـــغــایــت کــمــالــســت
بـا زلـف تـو هر که را سری هست
ســـر در قــدم تــو پــایــمــالــســت
بـــی روی تـــو زنـــدگـــی حـــرامــســت
وز دســـت تــو جــام مــی حــلــالــســت
بـــاز آی کـــه بـــی رخ تـــو مــا را
از صــحــبــت خــویــشــتــن مــلــالــســت
جــانـم کـه تـذر و بـاغ عـشـقـسـت
زین گونه شکسته پر و بالست
مـــــــرغ دل مـــــــن هــــــوا نــــــگــــــیــــــرد
زانـرو کـه چنین شکسته بالست
ایــن نــفــحــهٔ روضــهٔ بــهــشــتــســت
یـــا نـــکـــهـــت گـــلـــشـــن وصـــالـــســت
ایـن خـود چـه شـمـامـهٔ شـمیمست
ویـن خـود چـه شـمـایـل شـمـالـسـت
خــــواجــــو بــــلــــب تــــو آرزومــــنـــد
چــون تــشــنــه بــشــربــت زلــالــســت
غزل شمارهٔ ۱۵۴
خــطــت کــه کــتــابــهٔ جــمـالـسـت
ســـرنـــامـــهٔ نـــامــه کــمــالــســت
مــاهـی تـو و مـشـتـریـت مـهـرسـت
شــاهـی تـو و حـاجـبـت هـلـالـسـت
آن خـــــال ســـــیــــاه هــــنــــدو آســــا
هـــنــدوچــهٔ گــلــشــن جــمــالــســت
از مــویـه تـنـم بـسـان مـویـسـت
وز نــالــه دلــم بـشـکـل نـالـسـت
آنـجـا کـه تـوئـی اگـر فـراقـست
ایـنـجـا کـه مـنـم هـمـه وصالست
در عالم صورت ار چه هجرست
در عـــالـــم مـــعـــنـــی اتـــصــالــســت
آنـــرا کـــه نـــبــوده اســت حــالــی
ایـــن حـــال بــنــزد او مــحــالــســت
هـر چـنـد کـه مـهـر رازوالـیـسـت
مـــهــر رخ دوســت بــی زوالــســت
خواجو که شد از غمت خیالی
گـردل ز تـو بـرکـنـد خـیـالـسـت
غزل شمارهٔ ۱۵۵
هــرکـه مـجـنـون نـیـسـت از احـوال لـیـلـی غـافـلـسـت
وانـکـه مـجـنـون را بـچـشـم عـقـل بـیـنـد عاقلست
قــرب صــوری در طـریـق عـشـق بـعـد مـعـنـویـسـت
عـاشـق ار مـعـشـوق را بـی وصـل بـیـنـد واصلست
اهــل مــعــنــی را از او صــورت نــمــی‌بــنــدد فــراق
وانـکـه ایـن صـورت نـمـی‌بـنـدد ز مـعـنـی غـافـلست
کـی بـمـنـزل ره بـری تـا نگذری از خویش ازآنک
تــرک هـسـتـی در ره مـسـتـی نـخـسـتـیـن مـنـزلـسـت
گر چه من بد نامی از میخانه حاصل کرده‌ام
هـر کـه از مـیـخـانـه منعم می‌کند بی حاصلست
ایــکــه دل بــا خــویــش داری رو بـدلـداری سـپـار
کــانــکــه دلــداری نــدارد نــزد مــا دور از دلــســت
یــاد ســاحــل کــی کــنــد مـسـتـغـرق دریـای عـشـق
زانـکـه ایـن معنی نداند هر که او بر ساحلست
عــــاشــــقـــانـــرا وعـــظ دانـــا عـــیـــن نـــادانـــی بـــود
کــانــکــه ســرعــشــق را عــالـم نـبـاشـد جـاهـلـسـت
تـرک جـانـان گـیر خواجو یا برو جان برفشان
تـرک جـان سـهـلـسـت از جـانـان صـبـوری مشکلست
غزل شمارهٔ ۱۵۶
ایــن چــنـیـن صـورت گـر از آب و گـلـسـت
چــون بــمــعــنــی بــنــگـری جـان و دلـسـت
نرگسش خونخواره‌ئی بس دلرباست
سـنـبـلش شوریده‌ئی بس پر دلست
هــنــدوی زلــفــش ســیــه کـاری قـویـسـت
زنـــگـــی خـــالـــش ســـیـــاهـــی مـــقــبــلــســت
هـر چـه گـفـتـم جـز ثنایش ضایعست
هـر چـه جـسـتـم جـز رضایش باطلست
تـا بـرفـت از چـشـم مـن بـیرون نرفت
زانـــــکــــه بــــرآن روانــــش مــــنــــزلــــســــت
خــــاطـــرم بـــا یـــار ودل بـــا کـــاروان
دیـده بـر راه و نـظـر بـر مـحـملست
دل کــــــجــــــا آرام گــــــیــــــرد در بـــــرم
چــــون مـــرا آرام دل مـــســـتـــعـــجـــلـــســـت
مــــی‌روم افــــتـــان و خـــیـــزان در پـــیـــش
گــر چــه ز آب دیــده پــایــم درگــلــسـت
مـــن مــیــان بــحــر بــی پــایــان غــریــق
آنــکــه عــیــبــم مــی‌کــنـد بـرسـاحـلـسـت
دوســتــان گــویــنـد خـواجـو صـبـر کـن
چـون کـنـم کـز جـان صبوری مشکلست
غزل شمارهٔ ۱۵۷
ای مــن ز دو چــشــم نــیــم مــســتـت مـسـت
وز دســت تــو رفـتـه عـقـل و دیـن از دسـت
بنشین که نسیم صبحدم برخاست
بــرخــیـز کـه نـوبـت سـحـر بـنـشـسـت
بـــا روی تـــو رونـــق قـــمـــر گـــم شـــد
وز لــعــل تــو قــیــمـت شـکـر بـشـکـسـت
گـــوئـــی در فـــتــنــه و بــلــا بــگــشــود
نـــقـــاش ازل کـــه نـــقـــش رویـــت بـــســـت
بــــرداشــــت دل شــــکــــســــتــــه از مــــن دل
وانـــدر ســـر زلـــف دلـــکـــشـــت پـــیـــوســت
از لــعـل تـو یـکـزمـان شـکـیـبـم نـیـسـت
بــی بــاده کــجــا قــرار گــیــرد مـسـت
در عـــشـــق تـــو ز آب دیـــده خـــواجــو را
آخــــر بــــر هــــر کــــس آبــــروئــــی هــــســــت
غزل شمارهٔ ۱۵۸
تـرا کـه مـوی مـیان هم وجود و هم عدمست
دو زلـف افـعـی ضـحـاک و چـهـره جـام جـمـست
بـتـیـرگـی شـده آشـفـتـه‌تـر حـقـیـقـت شرع
سواد زلف تو گوئی که رای بوالحکمست
ز دور چـــرخ شـــبـــی ایـــن ســـوال مـــی‌کـــردم
کـه از زمـانـه مـرا خـود نـصیب جمله غمست
بـطـیـره گـفـت نـبـیـنـی سـپـهـر کـاسـه مثال
ز بهر خوردن خون تو جمله تن شکمست
گـــر آبــروی نــه در خــاک کــوش مــی‌طــلــبــنــد
چــو زلــف یــار قــد عــاشــقـان چـرا بـخـمـسـت
دلـــم بـــغــمــزه و ابــروی او بــمــکــتــب عــشــق
امــیــدوار چــو طــفــلــان بــنــون و الــقــلــمــســت
ز شـام زلـف سـیـه چـون نـمود طلعت صبح
زمـانـه گـفـت کـه ای عـاشـقـان سـپیده‌دمست
مـجـال نـطـق نـدارم چرا که بیش از پیش
مـــیـــان لـــاغـــر او در کـــنــار کــم ز کــمــســت
ز لــــعــــل او شــــکــــری الــــتــــمـــاس مـــی‌کـــردم
کــه مــدتــی اســت کــه جــانــم مــقـیـد الـمـسـت
جــواب داد کــه بــر هــیــچ دل مــنــه خــواجـو
کــه چــون مـیـان دهـنـم را وجـود در عـدمـسـت
غزل شمارهٔ ۱۵۹
دوش پــــــیــــــری ز خــــــرابــــــات بــــــرون آمـــــد مـــــســـــت
دســـــت در دســـــت جـــــوانـــــان و صـــــراحـــــی در دســـــت
گـفـت عـیـبـم مکن ای خواجه که ترسا به چه‌ئی
تـــوبـــهٔ مـــن چـــو ســـر زلـــف چـــلـــیـــپـــا بــشــکــســت
هــــرکـــه کـــرد از در مـــیـــخـــانـــه گـــشـــادی حـــاصـــل
چــــون تـــوانـــد دل ســـودا زده در تـــقـــوی بـــســـت
مـــن اگـــر تـــوبـــه شـــکــســتــم مــکــن انــکــارم از آنــک
خـود پـرسـتـی نـکـنـد هـر کـه بـود بـاده پـرسـت
گـــــر بــــپــــیــــری هــــدف نــــاوک خــــلــــقــــی گــــشــــتــــم
چــه تــوان کــرد کــه تــیــر خــردم رفـت از شـسـت
مـــســـتــم آنــدم کــه بــمــیــرم بــســر خــاک بــریــد
تــا ســر از خــاک بــر آرم بــه قــیــامــت ســرمـسـت
کـــس ازیـــن قـــیـــد بـــتـــدبـــیـــر نـــرفـــتـــســـت بـــرون
زانـــکـــه از چـــنـــبـــر تـــقـــدیـــر نــمــی‌شــایــد جــســت
مــســت و مــدهــوش بــرنــدش ز لــحــد بــر عــرصــات
هـــر کـــه شـــد هـــمـــقـــدح بـــاده گـــســاران الــســت
جان فشانان که چو شمع از سر سر برخیزند
یـــکـــنـــفــس بــی مــی نــوشــیــن نــتــوانــنــد نــشــســت
هـــمـــچـــو ابــروی بــتــان صــیــد کــنــد خــاطــر خــلــق
آنــکــه نــشــکــیــبــدش ازصــحــبــت مــســتــان پــیــوســت
گــــر شــــود بـــزمـــگـــهـــت عـــالـــم بـــالـــا خـــواجـــو
تـــو مـــپـــنـــدار کـــه بـــالـــاتـــر ازیـــن کـــاری هـــســـت
غزل شمارهٔ ۱۶۰
ســحــرگــه مــاه عــقــرب زلــف مــن مــســت
درآمـد هـمـچـو شـمـعـی شـمـع در دست
دو پــیـکـر عـقـربـش را زهـره در بـرج
کـمـانـکـش جـادوش را تـیـر در شـسـت
شـبـش مـه مـنـزل و مـاهـش قـصب پوش
سـهـی سـروش بـلند و سنبلش پست
بــــلــــالــــش خــــازن فــــردوس جــــاویــــد
هـــلــالــش حــاجــب خــورشــیــد پــیــوســت
نـــقـــاب عـــنـــبـــری از چــهــره بــگــشــود
طـــنـــاب چـــنــبــری بــر مــشــتــری بــســت
بــه فــنــدق ضــیــمـرانـرا تـاب در داد
بــعــشــوه گــوشـهٔ بـادام بـشـکـسـت
ســــــرشـــــک از آرزوی خـــــاکـــــبـــــوســـــش
روان از مــنــظــر چــشــمــم بـرون جـسـت
بـلـابـه گـفـتـمـش بنشین که خواجو
زمــانــی از تــو خـالـی نـیـسـت تـا هـسـت
فغان از جمع چون بنشست برخاست
چـراغ صـبـح چـون بـرخاست بنشست