غزل شمارهٔ ۱۸۱
از روضـــهٔ نـــعـــیـــم جـــمـــالـــش روایـــتـــیـــســـت
و آشـــوب چـــیـــن زلــف تــو در هــر ولــایــتــیــســت
گــویــنــد بــر رخ تــو جــنــایــت بــود نــظــر
لـیـکـن نـظـر بـغـیـر تـو کـردن جـنـایـتـیـسـت
فـرهـاد را چـو از لـب شـیـریـن گـزیـر نـیـست
در گـــوش او مـــلـــامـــت دشـــمــن حــکــایــتــیــســت
گـفـتـم کـه چـیـسـت آنـخـط مـشـکـین برآفتاب
گـــفـــتـــا بــســان روی مــن از حــســن آیــتــیــســت
اربــاب عــقــل گــر چــه نــظــر نــهــی کــرده‌انــد
لـیـکـن ز جـان صـبـور شـدن تـا بـغـایـتـیست
آمــــد کــــنــــون بـــدایـــت عـــمـــرم بـــمـــنـــتـــهـــا
لـیـکـن گـمـان مـبـر کـه غـمـش را نـهـایـتـیـسـت
گـــفـــتــم مــرا بــکــشــت غــمــت گــفــت زیــنــهــار
خواجو خموش باش که این خود عنایتیست
در تــــنــــگــــنــــای حــــبــــس جــــدائـــی تـــوقـــعـــم
از آســــتــــان حـــضـــرتـــعـــالـــی حـــمـــایـــتـــیـــســـت
غزل شمارهٔ ۱۸۱
از روضـــهٔ نـــعـــیـــم جـــمـــالـــش روایـــتـــیـــســـت
و آشـــوب چـــیـــن زلــف تــو در هــر ولــایــتــیــســت
گــویــنــد بــر رخ تــو جــنــایــت بــود نــظــر
لـیـکـن نـظـر بـغـیـر تـو کـردن جـنـایـتـیـسـت
فـرهـاد را چـو از لـب شـیـریـن گـزیـر نـیـست
در گـــوش او مـــلـــامـــت دشـــمــن حــکــایــتــیــســت
گـفـتـم کـه چـیـسـت آنـخـط مـشـکـین برآفتاب
گـــفـــتـــا بــســان روی مــن از حــســن آیــتــیــســت
اربــاب عــقــل گــر چــه نــظــر نــهــی کــرده‌انــد
لـیـکـن ز جـان صـبـور شـدن تـا بـغـایـتـیست
آمــــد کــــنــــون بـــدایـــت عـــمـــرم بـــمـــنـــتـــهـــا
لـیـکـن گـمـان مـبـر کـه غـمـش را نـهـایـتـیـسـت
گـــفـــتــم مــرا بــکــشــت غــمــت گــفــت زیــنــهــار
خواجو خموش باش که این خود عنایتیست
در تــــنــــگــــنــــای حــــبــــس جــــدائـــی تـــوقـــعـــم
از آســــتــــان حـــضـــرتـــعـــالـــی حـــمـــایـــتـــیـــســـت
غزل شمارهٔ ۱۸۳
ز زلـــفـــش نـــافـــهٔ تـــاتـــار تــاریــســت
کـه هـر تـار از سر زلفش تتاریست
ز شـامـش صـد شـکـن بـر زنگبارست
ولــی هــر چــیـن ز شـامـش زنـگـبـاریـسـت
از آن دردانــــه تـــا مـــن بـــر کـــنـــارم
کــنــارم روز و شــب دریــا کـنـاریـسـت
مــروســاقــی کــه بــی آن لـعـل مـیـگـون
قــدح نــوشــیـدنـم امـشـب خـمـاریـسـت
کـسـی کـز خـاک کـوی دوسـت بـبـریـد
بـرو زو در گـذر کـو خـاکـسـاریـسـت
رســن بــازی کــنــم بــا سـنـبـلـت لـیـک
پـریـشـانم که بس آشفته کاریست
قــوی جــعــدت پــریــشــانــســت و درتـاب
ز ریـــحـــان خـــطـــت گـــوئــی غــبــاریــســت
هـــرآنـــکـــو بـــرک گـــلـــبـــرک تــو دارد
بـه چـشـمـش هـر گلی مانند خاریست
گـهـی کـز خـاک خـواجـو بـردمد خار
یقین میدان که بازش خار خاریست
غزل شمارهٔ ۱۸۴
بــــرســــر کــــوی عــــشـــق بـــازاریـــســـت
کـــه رخــی هــمــچــو زر بــدیــنــاریــســت
دل پـــــرخـــــون بــــســــی بــــدســــت آیــــد
زانـــکـــه قـــصـــاب کـــوچــه دلــداریــســت
نــــخــــرد هــــیــــچــــکــــس دلــــی بــــجـــوی
بنگر ای خواجه کاین چه بازاریست
بــــرســــر چـــار ســـوی خـــطـــهٔ عـــشـــق
رو بــــهــــر ســـو کـــه آوری داریـــســـت
ســـر کــه هــســت از بــرای پــای انــداز
بـــر ســـر دوش عـــاشـــقــان بــاریــســت
یــــوســــف مــــصــــر را بــــجــــان عــــزیـــز
بــــر ســــر هــــر رهــــی خــــریــــداریـــســـت
زلــــف را گــــر ســـرت نـــهـــد بـــر پـــای
بـــرمــکــش زانــکــه اوســیــه کــاریــســت
غـــمـــزه را پـــنــد ده کــه غــمــازیــســت
طـــره را بـــنــد نــه کــه طــراریــســت
آنــــکـــه خـــواجـــو ازو پـــریـــشـــانـــســـت
زلـــــف آشـــــفـــــتـــــه کـــــار عــــیــــاریــــســــت
غزل شمارهٔ ۱۸۵
تــرا کــه طــرهٔ مــشــکـیـن و خـط زنـگـاریـسـت
چـه غـم ز چـهـره زرد و سـرشـک گـلـنـاریـست
فـغـان ز مـردم چـشـمـت کـه خـون جـانم ریخت
چــه مــردمـیـسـت کـه در عـیـن مـردم آزاریـسـت
از آن دو چـــشـــم تـــوانـــای نــاتــوان عــجــبــســت
کــه خــون خـسـتـه دلـانـش غـذای بـیـمـاریـسـت
بــیــا کــه در غــم هــجــر تــو کـار دیـدهٔ مـن
ز شـــوق لـــعــل روان بــرقــدت گــهــربــاریــســت
نــدانــم ایــن نــفــس روح بــخــش جــان پــرور
نــســیـم زلـف تـو یـا بـوی مـشـک تـاتـاریـسـت
شــنــیــده‌ام کــه ز زر کــارهــا چـو زر گـردد
مـــرا چــو زر نــبــود چــاره نــالــه و زاریــســت
به حضرتی که شهانرا مجال گفتن نیست
چـــه جـــای زاری ســـرگـــشـــتــگــان بــازاریــســت
مـــده بـــدســـت ســـر زلـــف دوســت خــواجــو دل
کــه کــار ســنــبـل هـنـدوی او سـیـه کـاریـسـت
چــنــیــن کـه طـرهٔ او را شـکـسـتـه مـی‌بـیـنـی
بـــزیـــر هـــر ســـرمـــویـــش هـــزار طـــراریـــســت
غزل شمارهٔ ۱۸۶
جــان مــن جــان مــرا چــون ضــرر از بــیــمــاریــســت
نــظـری کـن کـه بـجـانـم خـطـر از بـیـمـاریـسـت
حـــال مـــن نـــرگـــس بـــیـــمـــار تـــو دانـــد زآنـــروی
کـــه در او هــمــچــو دل مــن اثــر از بــیــمــاریــســت
هــــرطــــبــــیــــبـــی کـــه عـــلـــاج دل بـــیـــمـــار کـــنـــد
تــو مــپــنــدار کــه او را خــبــر از بــیــمــاریــسـت
تــا جــدا مــانــده‌ام از روی تــو ای سـیـمـیـن بـر
رنـــگ روی مـــن بـــیـــدل چـــو زر از بـــیـــمـــاریـــســت
چــه شــود گــر بـه عـیـادت قـدمـی رنـجـه کـنـی
کـه فـغـانـم هـمه شب تا سحر از بیماریست
مــن پــرســتــار دو چــشــم خــوش بــیـمـار تـوام
گــرچـه بـیـمـار پـرسـتـی بـتـر از بـیـمـاریـسـت
تــا دلــم فــتــنــهٔ آن نــرگــس بــیــمــار تـو شـد
بــر مــن ایــن واقــعــه نـوعـی دگـر از بـیـمـاریـسـت
چشم بیمار تو پیوسته چو در چشم منست
دل پــــر درد مــــرا نــــاگــــزر از بــــیــــمــــاریــــســــت
ایــکــه از چــشـم تـو در هـر طـرفـی بـیـمـاریـسـت
قــامــتــم چــون ســر زلــفــت مــگــر از بـیـمـاریـسـت
عـــیـــب خـــواجـــو نــتــوان کــردن اگــر بــیــمــارســت
هـر کـسـی را کـه تـو بینی گذر از بیماریست
هــمــه بــیــمــاری او روز و شـب از نـرگـس تـسـت
ورنــه پـیـوسـتـه مـر او را حـذر از بـیـمـاریـسـت
غزل شمارهٔ ۱۸۷
نــفــســی هــمــدم مــا بــاش کــه عــالــم نــفــســیــســت
کان کسی نیست که هرلحظه دلش پیش کسیست
تـــو کـــجـــا صــیــد مــن ســوخــتــه خــرمــن بــاشــی
کــه شــنــیــدســت عــقــابــی کــه شــکــار مــگــسـیـسـت
نــــــه مــــــن دلــــــشــــــده دارم هــــــوس رویــــــت و بــــــس
هـــر کـــرا هـــســـت ســـری در ســر او هــم هــوســیــســت
از دل مـــــا نـــــشـــــود یـــــاد تـــــو خـــــالــــی نــــفــــســــی
حــاصــل از عــمــر گــرانــمــایــهٔ مــا خــود نــفــســیــســت
تــو نــه آنــی کـه شـوی یـک نـفـس از چـشـمـم دور
کــانــکــه او هــر نــفــسـی بـر سـر آبـیـسـت خـسـیـسـت
دمـــبـــدم مـــحـــتـــرز از ســـیـــل ســـرشــکــم مــی‌بــاش
زانــکـه هـر قـطـره‌ئـی از چـشـمـهٔ چـشـمـم ارسـیـسـت
چـــون گـــرفـــتـــار تـــوام دام دگـــر حـــاجـــت نـــیـــســت
چـــه روی در پـــی مـــرغـــی کـــه اســـیــر قــفــســیــســت
بــــت مــــحــــمــــول مــــرا خــــواب نــــدانــــم چــــون بــــرد
زانــکــه در هــر طــرفــش نــالــه و بــانــگ جــرســیـسـت
کــمــتــریــن بــنــده درگــاه تــو گــفـتـم خـواجـوسـت
گـفـت گـو بـگـذر از ایـن در کـه مـرا بنده یکیست
غزل شمارهٔ ۱۸۸
غــــرهٔ مــــا جــــز آن عـــارض شـــهـــرآرا نـــیـــســـت
شـاخ شـمـشـاد چـو آن قـامـت سـروآسا نیست
روج بــخــشــســت نــســیــم نــفــس بـاد بـهـار
لـیـک چـون نـکـهـت انـفـاس تـو روح‌افـزا نـیـسـت
بـاغ و صـحـرا اگـر از روضـهٔ رضوان بابیست
بی تو ما ار هوس باغ و سر صحرا نیست
در چـمـن سـرو سـرافـراز کـه کـارش بالاست
سـرفـرازسـت ولـی چـون تـو سـهـی بـالا نیست
گـــرچـــه دانــم کــه تــو داری دل ریــشــم یــارا
با تو چون فاش بگویم که مرا یارانیست
بـــر وچـــودم بـــه خـــیـــال ســـرزلـــف ســیــهــت
نـیـسـت مـوئی که درو حلقه‌ئی از سودانیست
امـــشـــب از دســـت مـــده وقـــت و ز فــردا بــگــذر
کــه شــب تـیـرهٔ سـودازده را فـردا نـیـسـت
چـنـد گـوئـی کـه ز گـیـسـوی بـتـان دست بدار
کـه تـرا قـصـهٔ درازسـت و مـرا پـروا نـیـسـت
مــدتــی شــد کـه ز دل نـام و نـشـان نـشـنـیـدم
زانکه عمریست کزو نام و نشان پیدا نیست
زشــــت خــــوئــــی نــــپــــســــنــــدنـــد ز اربـــاب جـــمـــال
کــانــکــه زیــبــاســت ازو عــادت بـد زیـبـا نـیـسـت
تــا شـدی حـلـقـه بـگـوش لـب لـعـلـش خـواجـو
کــیــسـت کـو لـؤلـؤی الـفـاظ تـرا لـالـا نـیـسـت
غزل شمارهٔ ۱۸۹
نـــشـــان بـــی نــشــانــان بــی نــشــانــیــســت
زبـــــان بـــــی زبـــــانـــــان بـــــی زبـــــانـــــیـــــســــت
دوای دردمــــــــنــــــــدان دردمـــــــنـــــــدیـــــــســـــــت
ســــزای مــــهــــربــــانــــان مــــهــــربــــانــــیــــســـت
ورای پـــــاســـــبـــــانـــــی پـــــادشـــــاهــــیــــســــت
بــــجــــای پــــادشـــاهـــی پـــاســـبـــانـــیـــســـت
چـــو جـــانــان ســرگــران بــاشــد بــپــایــش
ســبــک جــان در نــیــفــشــانــدن گــرانــیــسـت
خـــوش آن آهـــوی شـــیـــرافـــکـــن کـــه دایــم
تــــــوانــــــائــــــی او در نــــــاتــــــوانــــــیــــــســـــت
مـــگـــر پـــیـــروزهٔ خـــط تـــو خـــضـــرســت
کــــه لــــعــــلــــت عــــیــــن آب زنــــدگــــانــــیــــســـت
بــــلــــی صــــورت بــــود عــــنــــوان مــــعــــنــــی
نه اینصورت که سر تا سر معانیست
ســـحـــر فـــریـــاد شــب خــیــزان دریــن راه
تــــــو پـــــنـــــداری درای کـــــاروانـــــیـــــســـــت
خــــط زرنــــگــــاریــــت بـــر صـــفـــحـــهٔ مـــاه
ســــــوادی از مــــــثــــــال آســــــمــــــانــــــیـــــســـــت
مــــغــــان زنــــده دلــــرا خـــوان کـــه در دیـــر
مـــراد از زنـــدخـــوانـــی زنـــده خـــوانــیــســت
چـــو خــواجــو آســتــیــن بــرعــالــم افــشــان
کـــه شـــرط رهــروان دامــن فــشــانــیــســت
غزل شمارهٔ ۱۹۰
بــتــی کــه طــره او مــجــمــع پــریـشـانـیـسـت
لــب شــکــر شــکــنــش گـوهـر بـدخـشـانـیـسـت
بـه عـکـس روی چـو مـه قـبـلـه مـسـیـحـائـیست
بــه کــفــر زلـف سـیـه فـتـنـهٔ مـسـلـمـانـیـسـت
مــرا کــه نــاوک مــژگــانــش از جــگـر بـگـذشـت
عـجـب مـدار کـه اشـکـم چـو لـعـل پـیـکـانـیـست
خـطـی کـه مـردم چـشـمـم نـبشته است چو آب
مـــحـــقـــقـــســـت کــه او ابــن مــقــلــه ثــانــیــســت
دل شـکـسـتـه کـه مـجـذوب سـالـکـش خـوانند
ز کــفــر زلــف بــتــان در حــجــاب ظــلــمــانــیــسـت
نــظــر بــعــیــن طــبــیــعــت مــکـن کـه از خـوبـان
مـــــراد اهـــــل نــــظــــر اتــــصــــال روحــــانــــیــــســــت
پــری رخــا چـکـنـم گـر نـخـوانـمـت شـب و روز
چــرا کــه چــارهٔ دیــوانــگــان پــری خــوانـیـسـت
بـــیـــا کـــه جـــان عـــزیـــزم فــدای لــعــل لــبــت
کــه بــا لــب تــو دلــم را مــحــبــتـی جـانـیـسـت
تــو شــاه کــشــور حــســنــی و حــاجــبـت ابـرو
ولی خموش که بس حاجبی به پیشانیست
چـــنـــیـــن کـــه مـــی‌کـــنـــد از قــامــت تــو آزادی
کـمـیـنـه بـنـده قـد تـو سـرو بـسـتـانـیست
مـپـوش چـهـره کـه از طـلـعـت تـو خـواجو را
غـــرض مـــطــالــعــهٔ ســر صــنــع یــزدانــیــســت